Waarom afvallen meestal zonde is van je moeite

zaterdag, 27 december 2025 om 8:09

Nog een paar feestdagen en dan gaan velen van ons weer afvallen. Net als de vorige jaren.

Afvallen is vaak “zonde van je moeite” omdat bijna alle winst na een jaar weer verdwijnt als je alleen focust op een dieet en niet op blijvende gedragsverandering. In een grote meta-analyse van ruim 21.000 mensen bleek dat populaire diëten na een half jaar maar een paar kilo gewichtsverlies en kleine verbeteringen in bloeddruk opleveren, die na twaalf maanden grotendeels weer weg zijn.

Wat er gebeurt bij de meeste diëten

De meeste bekende diëten (low carb, low fat, Atkins, DASH, enz.) geven na ongeveer zes maanden vergelijkbare, bescheiden resultaten: zo’n 3–5 kilo eraf en een lichte daling van bloeddruk en slechte cholesterol. Een jaar later zijn gewicht en hart- en vaatrisico’s vaak bijna terug bij het oude, behalve bij een mediterrane eetstijl die nog wat effect op LDL-cholesterol behoudt.

Waarom het effect zo snel weglekt

Veel mensen houden het gekozen dieet simpelweg niet vol: het is te streng, sociaal onhandig of psychologisch vermoeiend, waardoor oude eet- en leefgewoonten terugkeren. Omdat de meeste diëten op korte termijn restrictie en discipline vragen, maar weinig richten op langetermijngewoonten en omgeving (beweging, voedselomgeving, stress), veert gewicht logisch terug naar het oude niveau zodra de rem eraf gaat.

Wat dit wél nuttig maakt

De onderzoekers concluderen dat het minder zin heeft eindeloos nieuwe diëten te kiezen, en meer zin om systemen te bouwen waardoor je gewichtsverlies kunt vasthouden: routine in beweging, een eetpatroon dat je lekker genoeg vindt om jaren vol te houden en sociale steun. Hun suggestie: leer juist van commerciële dieetbedrijven hoe zij klanten blijven binden, en gebruik die inzichten voor publieke gezondheidsprogramma’s die niet na zes maanden ophouden.