'Moderne AI kraakt beruchte Enigma-code uit Tweede Wereldoorlog in luttele seconden'

Wetenschap
donderdag, 08 mei 2025 om 16:57
19520878 m
Wat tijdens de Tweede Wereldoorlog nog maandenlang hoofdbrekens kostte aan de slimste wiskundigen ter wereld, is voor hedendaagse computers een kwestie van minuten. De beroemde Enigma-code, waarmee Nazi-Duitsland zijn geheime boodschappen versleutelde, zou geen partij zijn voor moderne kunstmatige intelligentie.
Stel je voor: je hebt een typemachine die letters op een compleet willekeurige manier door elkaar husselt. Zelfs als je twee keer dezelfde letter intikt, komt er iets anders uit. Zo werkte de Enigma-machine, het geheime wapen van de nazi's. De eerste versie werd in de jaren ‘30 gekraakt door Poolse wiskundigen, maar de nieuwere versie was zo ingewikkeld dat de nazi’s dachten dat niemand hun codes ooit zou kunnen kraken.
Totdat Alan Turing ten tonele verscheen. Deze Britse wiskundige bouwde samen met zijn team speciale apparaten die dag en nacht probeerden de code te ontcijferen. Het waren een soort oer-computers, die steeds nieuwe combinaties uitprobeerden. En met succes: de geallieerden konden meelezen met de Duitse berichten, wat de oorlog volgens sommige schattingen tot twee jaar korter maakte.
Peulenschil voor moderne computers
Maar wat toen een titanenklus was, is voor moderne computers een peulenschil. Sterker nog: chatbots zoals ChatGPT kunnen zelf het programma schrijven om de code te kraken. Dat bericht de Britse krant The Guardian, die in gesprek ging met meerdere experts. Met de rekenkracht van moderne datacenters zou het ontcijferen een kwestie van minuten zijn, zeggen zij.
Toch betekent dit niet dat al onze geheimen op straat liggen. De versleutelingstechnieken van nu zijn veel geavanceerder dan Enigma. Ze maken gebruik van gigantische priemgetallen, waardoor zelfs de krachtigste computers er hun tanden op stuk bijten. Met de komst van kwantumcomputers zou ook dat weleens kunnen veranderen.
Maar zonder het baanbrekende werk van Turing en zijn collega’s waren we misschien nooit zo ver gekomen met kunstmatige intelligentie. Turing wordt niet voor niets gezien als een van de grondleggers van de computerwetenschap.