Nieuwe variant zure regen duikt op: niet te filteren en wereldwijd verspreid

Wetenschap
zondag, 27 juli 2025 om 8:40
5355304_m
Een hardnekkige stof uit de PFAS-familie duikt overal ter wereld op in regenwater, de bodem en zelfs in menselijk bloed. De stof blijkt bijzonder moeilijk te verwijderen én veel schadelijker dan gedacht. Wetenschappers slaan alarm.
Trifluorazijnzuur, of TFA, is een bijzonder kleine chemische verbinding die behoort tot de zogenaamde ‘eeuwige chemicaliën’. Deze stoffen breken nauwelijks af in het milieu en blijven zich jarenlang opstapelen. Waar eerdere vormen van zure regen vooral veroorzaakt werden door de uitstoot van kolencentrales, is de bron van deze nieuwe vervuiling echter minder zichtbaar: het gaat om reststoffen van koelmiddelen, industriële processen en de afbraak van andere PFAS-verbindingen.
Sinds de jaren negentig is de wereldwijde concentratie van TFA langzaam maar zeker gestegen. Wetenschappers vinden het niet alleen in regenwater, maar ook in voeding en zelfs in menselijke bloedmonsters. Volgens onderzoekers is TFA inmiddels mogelijk de meest verspreide ‘eeuwige chemicalie’ op aarde.
Niet te verwijderen uit drinkwater
Wat TFA extra zorgwekkend maakt, is dat het extreem moeilijk uit het milieu te filteren is. Omdat de stof oplost in water en chemisch zo klein is, glipt ze moeiteloos door bestaande waterzuiveringsinstallaties. Nieuwe technologieën zouden nodig zijn om de stof überhaupt uit drinkwater te krijgen, en dat zou miljarden kosten.
In eerste instantie dachten wetenschappers dat TFA relatief onschuldig was: het lichaam scheidt het snel uit en het tast op korte termijn geen organen aan. Maar dat beeld verandert nu snel. De stof hoopt zich op in ecosystemen, in gewassen en in de voedselketen. Zelfs bij lage concentraties kan langdurige blootstelling schadelijk zijn. Dat is vooral zo omdat de stof zich almaar verder verspreidt.
Wat betekent dit voor de toekomst?
Het grote verschil met de zure regen van de vorige eeuw is dat we die toen konden terugdringen door vervuilende uitstoot te beperken. TFA vraagt echter om een veel radicalere aanpak: niet alleen preventie, maar ook grootschalige sanering van watervoorraden is nodig om het probleem op te lossen.