Die schokjes die je voelt zijn het gevolg van statische elektriciteit. Je lichaam bouwt een elektrische lading op, en zodra je iets geleidends aanraakt, zoals een metalen deurklink, ontlaadt die lading zich in één klap. Dat voel je als een korte, scherpe tik.

Normaal gesproken zijn atomen elektrisch neutraal: ze hebben evenveel positieve protonen als negatieve elektronen. Maar door wrijving kunnen elektronen van het ene materiaal naar het andere springen. Loop je bijvoorbeeld met sokken over een tapijt, dan 'stelen' je sokken elektronen van de vloer. Je lichaam raakt negatief geladen.

Die opgebouwde lading blijft op je lichaam zitten totdat je iets aanraakt waardoor de elektronen kunnen ontsnappen. Bij een metalen deurklink gebeurt dat razendsnel en dat voel je.

In de winter heb je hier veel meer last van, en dat heeft alles te maken met de luchtvochtigheid. Koude buitenlucht bevat weinig vocht, en verwarmde binnenlucht is nog droger. Bij een lage luchtvochtigheid kan statische elektriciteit zich veel makkelijker opbouwen.

Vochtige lucht is namelijk licht geleidend. In de zomer, wanneer de lucht vochtiger is, lekt de opgebouwde lading langzaam weg via de lucht voordat deze groot genoeg wordt om een merkbare schok te geven. In droge winterlucht gebeurt dat niet, waardoor je veel meer lading opbouwt.

Daarnaast dragen we in de winter vaker synthetische kleding en lopen we meer binnen op tapijt beide factoren die statische opbouw versterken.

De meest effectieve oplossing is het verhogen van de luchtvochtigheid in huis. Een luchtbevochtiger kan hierbij helpen. Een luchtvochtigheid tussen de 40 en 60 procent is ideaal.

Kies daarnaast natuurlijke materialen. Synthetische stoffen zoals polyester en nylon zijn berucht om hun vermogen om statische elektriciteit op te bouwen. Katoen, wol en andere natuurlijke vezels doen dit veel minder. Hetzelfde geldt voor schoenen: leren zolen zijn beter dan rubberen zolen.

Weet je dat je geladen bent? Raak dan eerst iets aan dat minder goed geleidt, zoals een houten meubel of een muur. De ontlading gaat dan langzamer en voel je nauwelijks. Je kunt ook de achterkant van je hand gebruiken om een deurklink aan te raken; dat is minder gevoelig dan je vingertopppen.

Er bestaan ten slotte antistatische sprays voor kleding en tapijten. Ook wasverzachter helpt: het legt een dun laagje op de stof dat statische opbouw vermindert. Voor hardnekkige gevallen kun je zelfs antistatische matten overwegen bij je voordeur.

Hoewel die schokjes vervelend zijn, zijn ze voor gezonde mensen volkomen onschuldig. De stroom is zo klein en de duur zo kort dat er geen schade ontstaat.