Wetenschappers ontrafelen wie dit verkoolde manuscript uit Pompeï schreef

Wetenschap
woensdag, 07 mei 2025 om 16:02
18088999 m
Voor het eerst is het gelukt om niet alleen een tekst te lezen die bijna tweeduizend jaar geleden verloren ging bij de uitbarsting van de Vesuvius, maar ook de naam van de auteur. De verkoolde boekrol uit de Romeinse stad Herculaneum kan gelezen worden met behulp van geavanceerde röntgentechnologie en kunstmatige intelligentie.
Het blijkt te gaan om een filosofisch werk getiteld 'Over Ondeugden', geschreven door de Griekse denker Philodemus. De tekst kunnen lezen is bijzonder omdat dit manuscript, samen met honderden andere, sinds de vulkaanuitbarsting in het jaar 79 na Christus onleesbaar was geworden door de extreme hitte.
De doorbraak kwam tot stand dankzij een wereldwijde wedstrijd waarin programmeurs werden uitgedaagd om met nieuwe computertechnieken de teksten te ontcijferen. Een groep studenten slaagde er eerder al in om tweeduizend Griekse letters leesbaar te maken, wat hen een prijs van ruim een half miljoen euro opleverde.
Schoonvader van Julius Caesar
Het ontcijferde manuscript komt uit een Romeinse villa die vermoedelijk eigendom was van de schoonvader van Julius Caesar. De boekrol maakt deel uit van een verzameling die wordt bewaard in Oxford. Bijzonder aan deze specifieke rol is dat de inkt voor het eerst direct zichtbaar was op de röntgenscans.
Er liggen nog tientallen andere manuscripten te wachten op ontcijfering. Momenteel worden er in totaal 38 rollen gescand in onderzoekscentra in Groot-Brittannië en Frankrijk. Wetenschappers zijn optimistisch: bij veel van deze nieuwe scans zijn al sporen van inkt te zien.
Voor historici is dit een sensationele ontwikkeling. In slechts enkele jaren tijd is meer vooruitgang geboekt dan in de eeuwen daarvoor. Het betekent dat we binnenkort mogelijk toegang krijgen tot een schat aan verloren gewaande kennis uit de klassieke oudheid.