Zwakke plek in magnetisch veld van de aarde wordt steeds groter

Het aardmagnetisch veld werkt als een onzichtbaar schild dat ons beschermt tegen schadelijke straling uit de ruimte. Maar dit schild is niet overal even sterk. Boven de Zuid-Atlantische Oceaan zit al decennialang een zwakke plek en satellietmetingen tonen nu aan dat deze steeds groter wordt.

Onderzoekers verzamelden om dit te weten te komen elf jaar lang gegevens. Dat deden ze met behulp van de drie Swarm-satellieten van het Europese ruimteagentschap ESA. Deze satellieten meten voortdurend de sterkte en richting van het magnetisch veld terwijl ze rond de aarde cirkelen.

De metingen laten zien dat een reeds bestaand gebied waar het magnetisch veld zwakker is dan op andere plaatsen met bijna één procent van het aardoppervlak is gegroeid tussen 2014 en 2025. Het allerzwakste punt is in diezelfde periode ook nog zwakker geworden.

De zwakke plek ontstaat door processen diep in de aarde, op duizenden kilometers onder onze voeten. Daar bevindt zich de vloeibare buitenkern van de aarde, waar stromingen van gesmolten ijzer het magnetisch veld opwekken. Veranderingen in deze stromingen zorgen ervoor dat het veld op sommige plekken sterker of zwakker wordt.

Voor satellieten is deze zwakke plek lastig. In dat gebied kunnen energierijke deeltjes uit de ruimte dieper doordringen en dat kan elektronische apparatuur beschadigen. Dat de zwakke plek groeit, betekent dat steeds meer satellieten te maken krijgen met verhoogde stralingsniveaus. Op aarde moeten we ons echter geen zorgen maken: het magnetisch veld is nog altijd sterk genoeg, ook op deze plek, om ons te beschermen.

Bron: Physics of the Earth and Planetary Interiors