Nare man: Jaap van Zweden pest, kleineert en beledigt zijn muzikanten

De afgelopen maanden spraken journalisten van Pointer met meer dan 50 musici, directie- en stafleden uit zeven van de orkesten die Jaap van Zweden de afgelopen 25 jaar in binnen- en buitenland dirigeerde. Telkens komen de harde, soms intimiderende omgangsvormen van Van Zweden terug. Individuele musici uit binnen- en buitenland vertellen ten overstaan van collega’s te zijn geschoffeerd en gekleineerd. Voor een aantal van hen heeft het werken met de Nederlander een blijvende impact gehad.

Musici vertellen in de uitzending van Pointer (KRO-NCRV) onder meer dat ze zich ziek melden wanneer Van Zweden hun orkest dirigeert. "Hij schreeuwt naar je alsof je een kind van vier bent", vertelt een muzikant uit het Amerikaanse Dallas. Als een orkestlid een fout maakte, kon hij of zij te midden van honderd andere orkestleden uitgescholden of gekleineerd worden. De man spreekt van een 'cultuur van vrees en intimidatie'. Een muzikant uit Hong Kong stelt dat 'niet alleen het orkest, maar ook de directie bang voor hem is'. Een deel van de muzikanten blijft in de uitzending anoniem, zij vrezen voor hun carrière. Anderen komen met naam en toenaam aan het woord.

Een hr-manager in Nederland, die bij meerdere orkesten werkte, belegde verschillende sessies met de orkestleden toen vorig jaar bekend werd dat Van Zweden er gastdirigent zou worden. "We wilden met de muzikanten bespreken wat het met hen zou doen als Jaap zou komen. Sommige musici waren lyrisch dat hij kwam, anderen vroegen of ze in die periode vakantie konden opnemen. Of gaven aan zich dan ziek te melden."

Musici vertellen in de uitzending van Pointer onder meer dat ze zich ziekmelden wanneer Van Zweden hun orkest dirigeert. Anderen grijpen naar bètablokkers of andere kalmeringsmiddelen. “Hij schreeuwt naar je alsof je een kind van vier bent”, vertelt een bron uit het Amerikaanse Dallas in de uitzending. Deze musicus wilde alleen anoniem zijn verhaal vertellen, een voorwaarde die verreweg de meeste mensen die Pointer sprak stelden. “En als hij dat doet, sta je er helemaal alleen voor”, zegt een musicus uit Hong Kong. “Het is niet alleen het orkest, iedereen is bang voor hem. Tot de directie aan toe.”