De stille recessie onder zzp'ers: terwijl de economie nog groeit, daalt hun inkomen

Terwijl officiële economische cijfers nog redelijke groei tonen, speelt zich onder de oppervlakte een stille recessie af. Zelfstandigen zonder personeel zien hun inkomen dalen, opdrachten verdwijnen en tarieven onder druk komen te staan. De macro-economische werkelijkheid lijkt kilometers verwijderd van wat veel zzp'ers dagelijks ervaren.

Het aantal zzp'ers daalde in het eerste kwartaal van 2025 voor het eerst in jaren met 28.000 ten opzichte van een jaar eerder. Nog opvallender: de omzet van zzp'ers via detacheerders kromp in het tweede kwartaal van 2025 met bijna 25 procent jaar-op-jaar. Deze cijfers vertellen een verhaal van stille economische pijn dat in de officiële conjunctuurcijfers nog nauwelijks zichtbaar is.​

De belangrijkste oorzaak is de aangescherpte handhaving van de Wet DBA vanaf januari 2025. Ruim 42 procent van de bedrijven die in 2024 zzp'ers inhuurden, verwacht dit jaar minder gebruik te maken van zelfstandigen. "Opdrachtgevers zijn terughoudender geworden door de handhaving op schijnzelfstandigheid", verklaart Gabriël Baysoy van Onderneming.nl.​

In sectoren als de bouw verwacht zelfs zes op de tien bedrijven minder zzp'ers in te huren. Voor zelfstandigen betekent dit niet alleen minder opdrachten, maar ook neerwaartse druk op tarieven. Hoewel het gemiddelde zzp-tarief €81 per uur bedraagt, stijgen tarieven in 2025 slechts met 1 tot 1,5 procent – ver onder de inflatie van ongeveer 3 procent.​

De gevolgen zijn tastbaar. Op online fora delen zzp'ers hun zorgen: "Ik zoek nu sinds half januari een nieuwe klus, en er is heel weinig ZZP werk", aldus een IT-professional. Velen zien zich gedwongen over te stappen naar loondienst of payrollconstructies, met inkomensverliezen tot €8.500 in een half jaar.​

Deze stille recessie toont aan dat de werkvloer economische veranderingen eerder voelt dan officiële statistieken suggereren. Terwijl beleidsmakers naar groeicijfers kijken, zien honderdduizenden zelfstandigen hun financiële buffer slinken – een vroeg waarschuwingssignaal dat de economische realiteit mogelijk anders is dan de cijfers doen vermoeden.