Reacties op handelsdeal EU-VS: ‘pijnlijk compromis’ en 'wensdenken in Brussel'

De Europese Unie en de Verenigde Staten hebben een nieuw handelsakkoord gesloten. Een opluchting voor het bedrijfsleven, want de dreiging van een handelsoorlog lijkt voorlopig van de baan. Maar dat betekent niet dat ondernemers staan te springen: het akkoord zit vol pijnpunten die nog lang zullen nadreunen.

VNO-NCW noemt het akkoord een gemiste kans voor echte verbetering. "Met het sluiten van het handelsakkoord tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten komt er voorlopig een einde aan de onzekerheid voor bedrijven", laat de ondernemersorganisatie weten. Toch blijft er kritiek: "Een algemeen tarief van 15 procent op alle Europese producten is een bijzonder pijnlijke maatregel voor ondernemers."

Ook de handhaving van het tarief van 50 procent op staal en aluminium valt slecht. De impact op bedrijven in die sector is enorm. VNO-NCW roept de Europese Commissie op om in gesprek te blijven met Washington. “Het is daarom van belang dat de Europese Commissie de komende tijd in gesprek blijft met de VS over verdere verlaging van de tarieven en verbeterde handelsafspraken voor belangrijke Nederlandse sectoren en bedrijven.”

Aan de andere kant van de oceaan is de schade vooralsnog beperkt voelbaar. "De Amerikaanse consument merkt het niet direct; in ieder geval nog niet enorm", zegt VS-correspondent Jan Postma. "Ik denk ook dat Amerikanen een beetje murw zijn van alle verhalen dat het duurder gaat worden." De Trump-campagne maakt er ondertussen gretig gebruik van: "Hij kan dit heel duidelijk verkopen als een groot succes naar zijn achterban."

Europa lijkt vooral te hopen op stabiliteit, maar dat is onzin, vindt Europacorrespondent Stefan de Vries. “Je hoort Von der Leyen spreken over zekerheid en voorspelbaarheid, maar ik hoor vooral wensdenken.” De Vries noemt het akkoord “ons door de strot geduwd, uit angst voor nog ergere heffingen.”

Met de handelsdeal die de EU en de Verenigde Staten zondag overeenkwamen "lijken ergere scenario's vermeden te zijn, wat uitstekend nieuws is". Dat zegt ING-econoom Carsten Brzeski in een eerste reactie.

"Een escalatie van de handelsspanningen tussen de VS en de EU zou een ernstig risico voor de wereldeconomie zijn geweest. Dit risico lijkt te zijn afgewend", aldus de deskundige van de bank. "Voor de EU is het akkoord van vandaag waarschijnlijk zo goed als het kon worden", schat hij in.

"De afgelopen dagen had de EU zelf een tarief van 15 procent voorgesteld. Alleen het feit dat staal, aluminium en farmaceutische producten niet worden meegenomen, laat zien dat de EU tijdens de onderhandelingen nog meer water bij de wijn moest doen."

Volgens Brzeski is er nog wel een voorbehoud. De deal is pas echt rond als iedereen zijn handtekening heeft gezet. "In de Europese context betekent dit nog steeds goedkeuring door het Europees Parlement en alle nationale parlementen."

Over de precieze details van de deal lijkt overigens nog wel enige onduidelijkheid te bestaan. De Amerikaanse president Donald Trump legde de implicaties voor farmaceutische producten bijvoorbeeld anders uit dan voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen.

"De komende uren en dagen zullen hopelijk meer duidelijkheid brengen. Daarom moet elke beoordeling met meer dan een korreltje zout worden genomen", nuanceert Brzeski.

"Het onzekerste deel van de overeenkomst is het investeringsgedeelte", stelt hij ook. "Gezien eerdere ervaringen, maar ook erkennend dat de Europese Commissie afhankelijk zal zijn van nationale regeringen en bedrijven om daadwerkelijk de investeringen te verhogen, is dit deel wankel."