De prijs van landbouwgrond is opgelopen naar gemiddeld 85.000 euro per hectare. De grootste vraag naar grond, geeft Ebbers aan, komt van andere
boeren. “Er is de afgelopen jaren goed verdiend”, weet hij. Er is dus geld en boeren willen meer grond om mest af te zetten. .
Spectaculaire prijsstijging
De prijzen van landbouwgrond zijn drastisch gestegen naar gemiddeld €85.000 per hectare in 2024 - bijna een verdubbeling sinds 2012. Deze stijging van gemiddeld 5% per jaar ligt ruim boven de inflatie. De duurste grond bevindt zich in de IJsselmeerpolders (€164.000 per hectare), terwijl in Friesland nog grond te koop is voor €63.000 per hectare.
Boeren als miljonairs op papier
De hoge grondprijzen hebben geleid tot substantiële vermogensopbouw. Bijna 20% van alle Nederlandse miljonairs is actief in de landbouw. Van de agrarische huishoudens behoorde in 2022 69% tot de welvaartste 20% van Nederland. Het gemiddelde agrarische bedrijf heeft een balanswaarde van €2,8 miljoen, waarvan €1,5 miljoen uit grond bestaat.
Het gemiddelde besteedbaar inkomen van agrarische huishoudens bedroeg €88.200 in 2022, veel hoger dan het Nederlandse gemiddelde van €51.200. Slechts 0,7% leeft onder de armoedegrens, tegenover 4,0% landelijk.
Uitleg en trends
- Sterke fluctuaties: Het inkomen van boeren schommelt sterk per jaar, afhankelijk van marktprijzen, weersomstandigheden en Europese subsidies.
- Boven gemiddeld: Sinds 2010 ligt het besteedbaar inkomen van boeren structureel boven het landelijk gemiddelde huishoudeninkomen.
- Grote verschillen: Er zijn grote verschillen tussen sectoren (melkvee, akkerbouw, tuinbouw, intensieve veehouderij) en tussen individuele bedrijven.
- 2023 als uitschieter: In 2023 lag het gemiddelde inkomen uitzonderlijk hoog, vooral door goede prijzen voor varkens, pluimvee en fruit.
- De cijfers zijn gemiddelden; een aanzienlijk deel van de boeren verdient (soms structureel) minder dan het minimumloon, terwijl een andere groep juist tot de hoogste inkomens behoort.
- De inkomens zijn inclusief subsidies en steunmaatregelen vanuit de EU.
Deze tabel geeft een indicatie van de inkomensontwikkeling van Nederlandse boeren sinds 2000, met de kanttekening dat individuele situaties sterk kunnen verschillen.
Boeren zijn "miljonairs zonder
rijk te zijn" - hun vermogen zit vast in grond en bedrijfsmiddelen. De terugverdientijd van grondinvesteringen is gestegen van 19 naar 28 jaar voor weiland, en tot 40 jaar voor akkerland.
De keerzijde
De hoge prijzen maken het vrijwel onmogelijk voor jonge boeren om te starten zonder familiebedrijf. Daarnaast creëren ze intensiveringsdrang, wat haaks staat op gewenste extensivering voor milieudoelen.