Zuurkool tegen verlegenheid? Wat de wetenschap echt zegt

We zijn - net als alle dieren - een wezen dat wordt gestuurd door stofjes die ons gedrag regelen. We denken dat we denken, maar dat valt in de praktijk nogal tegen. Dat toont ook een studie aan over gefermenteerd voedsel.

Zuurkool lijkt je angst voor vreemden niet van de ene op de andere dag weg te nemen, maar er is wel degelijk interessant onderzoek dat suggereert dat gefermenteerd voedsel samenhangt met minder sociale angstklachten. Dat maakt de Hollandse kost ineens een stuk hipper dan menig dure ‘anti‑stress’-supplement.

In een veelgeciteerde studie onder ruim 700 studenten keken psychologen naar hun eetpatroon, hun neiging tot piekeren (neuroticisme) en hun mate van sociale angst. Hoe vaker de jongeren yoghurt, kimchi, kefir of zuurkool aten, hoe minder sociale-angstsymptomen ze rapporteerden – vooral bij mensen die van nature wat angstiger zijn aangelegd. De auteurs schrijven dat gefermenteerde voeding “mogelijk een beschermend effect heeft op sociale-angstsymptomen bij mensen met een verhoogd genetisch risico”.

Belangrijk detail: het gaat om een observationele studie, geen proef waarin mensen willekeurig wel of geen zuurkool kregen toegewezen. De onderzoekers benadrukken zelf dat er dus geen keihard bewijs is dat zuurkool de oorzaak is van minder angst.

Waarom zouden gefermenteerde groenten überhaupt iets met verlegenheid te maken hebben? Fermentatie zorgt ervoor dat voeding levende bacteriën bevat (probiotica) die de darmflora kunnen beïnvloeden, een ecosysteem dat via de zogeheten “microbiota‑darm‑hersenas” communiceert met onze hersenen. In dierstudies en kleine humane onderzoeken lijken sommige probiotische stammen ontstekingen te remmen en stresshormonen te temperen, wat weer kan doorwerken op stemming en angst.

Toch is het beeld niet eenduidig: een recent onderzoek onder medische studenten vond zelfs een verband tussen veel gefermenteerd voedsel en juist hogere niveaus van angst en depressieve klachten rond een stressvolle examenperiode. Recensies in vakbladen concluderen dat gefermenteerd voedsel veelbelovend is voor mentale gezondheid, maar dat het bewijs bij mensen nog beperkt en heterogeen is.

Wie worstelt met sociale angst, moet zijn therapie, medicatie of andere professionele hulp dus niet verruilen voor een extra schep zuurkool. Wel kan het geen kwaad om, in overleg met arts of psycholoog, te experimenteren met wat meer gefermenteerde producten als onderdeel van een verder gezond leefpatroon – zeker omdat dezelfde studies ook laten zien dat regelmatige beweging samenhangt met minder sociale angst.

Daarmee wordt de vraag minder: “Geneest zuurkool mijn angst voor vreemden?” en meer: “Wat kan een gezonde darmflora toevoegen aan de rest van mijn mentale‑gezondheidsarsenaal?”. De wetenschap is er nog lang niet uit, maar voor wie toch al van stamppot houdt, is het een intrigerende gedachte dat die zure kool misschien ook je smalltalk een beetje smeuïger maakt.