Een veelgebruikt hartmedicijn blijkt vaak nutteloos en doet soms zelfs meer kwaad dan goed

Miljoenen mensen wereldwijd slikken bètablokkers om hun hart te beschermen na een hartaanval. Maar nieuw onderzoek betwijfelt nu of dat zo'n goed idee is.

Bètablokkers verlagen de hartslag en bloeddruk, waardoor het hart minder zuurstof nodig heeft en beter kan herstellen. Jarenlang golden ze als dé standaardbehandeling. Maar nu blijkt dat de medicijnen weinig nut hebben en vooral bij vrouwen zelfs schadelijk kunnen zijn.

Toen bètablokkers meer dan veertig jaar geleden werden ingevoerd, was de medische zorg rond hartaanvallen nog beperkt. Tegenwoordig krijgen patiënten sneller en beter hulp met onder andere stents, statines en andere moderne behandelingen. Daardoor herstellen veel harten nu beter dan toen de eerste studies naar bètablokkers plaatsvonden.

Wetenschappers uit Spanje en Italië volgden 8438 patiënten in 109 ziekenhuizen die een hartaanval hadden overleefd. Al deze mensen hadden een linkerventrikelejectiefractie (EF) van boven de 40 procent, oftewel: hun hart pompte redelijk tot goed. De helft kreeg bètablokkers naast de gebruikelijke behandeling, de andere helft niet.

Na gemiddeld bijna vier jaar bleek er geen verschil in het aantal keer dat de deelnemers een tweede hartaanval kregen, naar het ziekenhuis moesten of overleden. Met andere woorden: de extra pillen maakten in deze groep geen aantoonbaar verschil.

Interessant werd het toen de onderzoekers apart keken naar de 1627 vrouwen in de studie. Zij waren gemiddeld ouder, hadden vaker andere aandoeningen en kregen minder vaak de volledige standaardtherapie. Bij deze groep bleken bètablokkers zelfs nadelig: vrouwen die de medicijnen slikten, hadden juist een hoger risico op complicaties en sterfte. Vooral wie de hoogste doseringen kreeg en bij wie het hart al goed hersteld was, liep meer gevaar. Bij mannen werd dit effect niet gezien.

Cardioloog en onderzoeker Borja Ibáñez uit Spanje benadrukt dat bètablokkers nog steeds nuttig zijn bij andere aandoeningen, zoals hartritmestoornissen of hoge bloeddruk. Maar na een hartaanval zou het gebruik veel individueler moeten worden bekeken.

Bron: ScienceAlert