Lang is ADHD gezien als iets van kinderen of jongvolwassenen. Maar dat is natuurlijk onzin. Mensen die op jonge leeftijd ADHD hebben, groeien daar doorgaans niet overheen en hebben er dus hun hele leven last van. Het valt misschien minder op omdat volwassenen een wat geregeld leven hebben. En misschien hoef jij ook minder te presteren dan toen je in je jeugd van examen naar tentamen leefde. Maar het kan ook zijn dat je er gewoon nog last van hebt.
De behandeling van ADHD bij volwassenen en ouderen bestaat uit een combinatie van medicatie en psychotherapie, afgestemd op de individuele behoeften en medische situatie van de patiënt. Hieronder volgt een overzicht van de meest effectieve strategieën op basis van recente inzichten.
1. Medicatie: eerste keus en alternatieven
- Stimulantia (eerste keus)
- Methylfenidaat-groep: Voorbeelden zijn Ritalin, Concerta, Focalin. Deze middelen verhogen dopamine en noradrenaline in de prefrontale cortex, wat leidt tot verbeterde focus en impulscontrole. Ze zijn effectief voor de meeste volwassenen met ADHD.
- Amfetamine-groep: Voorbeelden zijn Adderall, Vyvanse, Mydayis. Ook deze middelen werken via dopamine en noradrenaline en worden vaak ingezet als methylfenidaat niet voldoende werkt of bijwerkingen geeft.
- Niet-stimulantia (als die niet goed voor je zijn of onvoldoende effect hebben)
- Atomoxetine (Strattera): Een selectieve noradrenaline-heropnameremmer, geschikt voor mensen met bijvoorbeeld angst, hoge bloeddruk of een geschiedenis van stimulantengebruik.
- Viloxazine (Qelbree): Een nieuwer middel dat ook op serotonine werkt en mogelijk gunstig is voor emotionele regulatie.
- Alfa-2-agonisten (Guanfacine XR, Clonidine XR): Oorspronkelijk bloeddrukverlagers, minder sterk voor focus, maar effectief tegen onrust, slaapproblemen en prikkelbaarheid. Vaak als aanvulling op andere middelen gebruikt[1].
- Combinatiebehandeling
- In sommige gevallen is een combinatie van middelen nodig, bijvoorbeeld een langwerkend stimulerend middel in de ochtend, een kortwerkend middel als 'booster' in de middag, en guanfacine voor de nacht bij slaapproblemen.
2. Psychotherapie en coaching
- Cognitieve gedragstherapie (CGT)
- CGT is bewezen effectief bij volwassenen met ADHD, vooral voor het aanleren van strategieën rond planning, organisatie, time management en emotieregulatie. Therapie wordt vaak gecombineerd met medicatie voor het beste resultaat[1].
- Schema-therapie en coaching
- Bij hardnekkige patronen van uitstelgedrag, perfectionisme of relatieproblemen kan schema-therapie of ADHD-coaching aanvullend zinvol zijn.
POPULAIR NIEUWS
Topadviseur van Poetin: andere landen willen Iran hun kernkoppen leveren
Heb je last van maden in je vuilnisbak? Zo voorkom je het
5 slechte gewoontes die je moet doorbreken om je hoofd op orde te houden
Landen in Midden-Oosten bereiden zich voor op escalatie conflict
Lentekriebels en openheid: Waarom er in Nederland zo weinig abortussen zijn
