Na 60 jaar blijkt dat dit bekende diabetesmedicijn een bijzondere invloed heeft op het brein

gezondheid
zondag, 23 november 2025 om 15:17
ANP-530473039
Zestig jaar lang slikken miljoenen mensen met diabetes al metformine, de vertrouwde pil die de bloedsuikerspiegel omlaag helpt. Maar hoe het middel precies werkt? Dat was altijd een beetje een medisch mysterie. Tot nu.
Nieuw onderzoek van het Baylor College of Medicine laat zien dat metformine niet alleen werkt via de lever en de darmen maar ook rechtstreeks in het brein.
“We hebben altijd gedacht dat metformine vooral de glucoseproductie in de lever verlaagt”, zegt onderzoeker Makoto Fukuda. “Andere studies suggereren dat het via de darmen werkt. Wij hebben gekeken naar het brein, dat een belangrijke rol speelt in de glucoseregulatie van het hele lichaam.”
Het team richtte zich op een eerder ontdekt eiwit, Rap1, dat in de ventromediale hypothalamus (VMH) invloed heeft op de bloedsuiker. In muizen zagen ze dat metformine naar deze hersenregio reist en Rap1 als het ware uitzet. Het gevolg: een verbeterde glucosehuishouding.
Interessant detail: muizen die genetisch waren aangepast zónder Rap1 reageerden helemaal niet meer op metformine. Andere antidiabetica werkten wel. Een stevige aanwijzing dat het brein – en specifiek Rap1 – cruciaal is voor dit medicijn.
De betrokken hersencellen
De onderzoekers konden zelfs aanwijzen welke hersencellen meedoen. SF1-neuronen in de VMH worden actief zodra metformine het brein bereikt. Dat maakt de weg vrij voor gerichtere behandelingen die precies deze cellen beïnvloeden.
In muizen werkte metformine zelfs wanneer het direct in de hersenen werd geïnjecteerd: hun bloedsuiker daalde meteen. De benodigde dosis was bovendien veel lager dan wat lever en darmen nodig hebben om te reageren.
Als dit mechanisme in mensen wordt bevestigd, opent dat nieuwe deuren. Misschien kunnen we de werking van het medicijn versterken. Misschien kunnen we medicijnen ontwikkelen die deze hersencircuits nog gerichter aanpakken. En misschien verklaart dit ook waarom metformine in andere studies gelinkt wordt aan langzamere hersenveroudering en langere levensduur.
Zoals Fukuda het verwoordt: “Deze ontdekking verandert hoe we over metformine denken. Het werkt niet alleen in de lever of de darmen, maar ook in het brein. En het brein reageert al op veel lagere concentraties van het middel.”
loading

Loading