Doe je je geliefde onbewust pijn? Drie signalen dat het dreigt mis te lopen

Een relatietherapeut ziet het keer op keer gebeuren: liefdevolle koppels die veranderen in vreemden. Soms krijgen ze zelfs ronduit een hekel aan elkaar. Hij signaleert drie terugkerende gedragspatronen die relaties kapotmaken als je ze niet op tijd herkent en aanpakt.

In het begin van een relatie geven we het beste van onszelf. We zijn geduldig, attent en doen moeite. Maar naarmate de tijd verstrijkt, lijkt het alsof we onze partner steeds vanzelfsprekender vinden en dat kan desastreus uitpakken. Volgens relatietherapeut Jonathan, die tientallen stellen in zijn praktijk ontvangt, is dat menselijk, maar niet zonder risico. "Helaas verliezen we in langdurige relaties soms uit het oog hoe bijzonder onze partner eigenlijk is."

Wat er misgaat:

Zinnen als “Je overdrijft”, “Het is toch geen big deal” of “Je bent te gevoelig” lijken misschien onschuldig, maar ondermijnen het vertrouwen in een relatie. "Zelfs als je probeert de boel te sussen, kunnen zulke opmerkingen heel denigrerend overkomen," zegt Jonathan. In zijn boek Why Can't You Read My Mind? legt hij uit hoe dit leidt tot het gevoel niet gehoord of begrepen te worden.

Hij geeft het voorbeeld van Lisa, die bij hem kwam omdat haar man Aaron haar niet meer serieus nam. “In het begin zei Aaron dat hij gek op me was. De laatste jaren noemt hij me alleen nog maar gek als ik iets wil bespreken.” Uiteindelijk belde Aaron in paniek op: Lisa had haar koffers gepakt. Tijdens de sessie lag hij op de vloer van het kantoor, radeloos. Lisa was onverbiddelijk: "Ik ben er klaar mee." Hun relatie was voorbij.

Wie heeft het laatst sorry gezegd? Wie doet het meeste in huis? Wie zet vaker de eerste stap voor intimiteit? Volgens Jonathan is dit een garantie voor machtsstrijd en frustratie.

Ed en Joanna kwamen bij hem omdat ze alleen nog maar ruzie maakten. Jonathan vroeg hen om drie dingen op te noemen die ze waarderen in elkaar. Ed antwoordde meteen: “Joanna is een geweldige moeder, ze steunde me toen ik mijn baan verloor en ze was ooit mijn beste vriendin.” Joanna begon te huilen, maar glimlachte ook. “Ed is loyaal, hij kookt fantastisch en hij is soms echt grappig.”

Zo’n simpel oefeningetje loste hun problemen niet op, maar het brak wel het ijs. Het creëerde ruimte voor wederzijds begrip en herinnerde hen eraan dat er óók veel goeds is. "Laten we elkaar wat vaker het voordeel van de twijfel geven," was de conclusie.

Een van de gevaarlijkste dynamieken in een relatie is volgens de beroemde relatiedeskundige John Gottman het ‘stonewallen’: het volledig afsluiten van communicatie. Wie zwijgt of emotioneel niet meer beschikbaar is, ontneemt de relatie elk gezond gesprek.

Emma zat met haar armen over elkaar in stilte op de bank. Haar man Sam probeerde over geld te praten, maar kreeg geen reactie. Toen zei ze: “Zo ben jij dus elke keer als ik over geld begin. Nu voel jij hoe dat is.”

Sam schrok erg. Tranen welden op toen hij zei: “Sorry, Emma. Zo keek mijn moeder ook altijd als ik iets vroeg. Ze was doodsbang voor geldzaken en ik zie nu pas dat ik dat gedrag onbewust heb overgenomen.”

Hoewel deze patronen destructief kunnen zijn, zijn ze ook omkeerbaar. “Als stellen zich bewust worden van hoe ze met elkaar omgaan en bereid zijn om met respect te blijven communiceren, kunnen ze hun relatie herstellen en zelfs versterken,” zegt Jonathan.

Zijn advies is helder: Blijf nieuwsgierig naar elkaar. Benoem wat je waardeert. Luister écht, ook als het ongemakkelijk is. Want liefde die niet wordt gevoed, verdwijnt uiteindelijk.

Of zoals Jonathan het zelf zegt: “Liefde is geen vanzelfsprekendheid. Je moet er elke dag een beetje voor kiezen.”

Bron: Psychology Today