In het noordoosten van Italië kampen boeren met een onverwachte vijand: de flamingo. Deze opvallende roze vogel richt grote schade aan op rijstvelden in de provincie Ferrara, tussen Venetië en Ravenna en drijft boeren tot wanhoop.
De flamingo’s zijn pas sinds kort in het gebied neergestreken. Ze zijn niet geïnteresseerd in de rijst zelf, maar gebruiken hun zwemvliezen om de bodem van de overstroomde rijstvelden om te woelen. Zo zoeken ze naar algen, insecten en weekdieren, maar intussen vertrappen ze jonge rijstplantjes.
Boeren proberen de vogels dag en nacht te verjagen. Ze toeteren met vrachtwagens, slaan op vaten en gebruiken zelfs gaskanonnen die donderende knallen geven. Maar meestal vliegen de flamingo’s gewoon naar het volgende rijstveld, waar ze opnieuw schade aanrichten.
“Ik zag in sommige delen van mijn veld tot 90 procent verlies,” zegt rijstboer Enrico Fabbri (63). “Je steekt er zoveel tijd en zorg in. En dan, net als het begint te groeien, voelt het alsof je een pasgeboren kind verliest.”
Droogte
De flamingo’s lijken afkomstig uit de nabijgelegen Comacchio-moerassen, waar ze sinds 2000 broeden nadat droogte in Zuid-Spanje hen naar het oosten dreef. Voorheen verbleven ze vooral in Noord-Afrika, Spanje en Zuid-Frankrijk.
Waarom de vogels nu ineens verder landinwaarts voedsel zoeken, is nog onduidelijk. Maar zolang de rijstvelden overstroomd blijven – een standaardpraktijk om de zaden te laten kiemen – vormen de flamingo’s een risico. “Ze zijn prachtig, het is mooi om ze te zien,” zegt Massimo Piva (57), rijstboer en vicevoorzitter van de boerenfederatie. “Maar we moeten hun aanwezigheid wel proberen te beperken. Rijstteelt is een van de duurste gewassen.”
Volgens vogelkenner Roberto Tinarelli zijn er wel diervriendelijke oplossingen. Zo zouden boeren heggen of bomen rond hun velden kunnen planten of het waterpeil tijdelijk verlagen van 30 centimeter naar 5 à 10 centimeter. “Dat is nog steeds genoeg voor rijst, maar minder aantrekkelijk voor flamingo’s die willen wroeten,” aldus Tinarelli.