Trump voert verhit telefoongesprek met Netanyahu over aanval op Qatar

Netanyahu handelt impulsief. Amerika werkte decennia aan goede relaties tussen de Golfstaten en Israël. Door een impulsieve bomaanval vernietigt Israël deze betrekkingen. Niemand wist dat Netanyahu ook Qatar zou aanvallen. Naast Gaza bombardeert hij al 12 maanden:

President Trump voerde dinsdag een verhit telefoongesprek met premier Netanyahu. De Wall Street Journal schrijft dat Trump gefrustreerd was over de Israëlische aanval op Hamas-vertegenwoordigers in Qatar.

Trump vond de aanval op Hamas-leiders in Doha onverstandig. Hij was boos omdat het Amerikaanse leger hem informeerde, niet Israël. De aanval was op het grondgebied van een Amerikaanse bondgenoot die bemiddelde in vredesbesprekingen over Gaza.

Trump zei tegen Netanyahu dat het besluit om politieke leiders van Hamas in Doha aan te vallen niet verstandig was.

Netanyahu zei dat hij een kort tijdsvenster had en dat benutte. Een telefoontje naar Trump was er niet van gekomen.

Een tweede gesprek verliep hartelijker. Trump vroeg of de aanval succesvol was. Netanyahu wist het niet. Hamas zei later dat de doelwitten overleefden, maar zes lagere leden stierven.

Volgens een regeringsfunctionaris raakt Trump gefrustreerd over Netanyahu. Met agressieve acties zonder Amerikaanse inbreng drijft Netanyahu hem in een hoek, tegen Trumps Midden-Oostendoelen in.

Trump steunt een staakt-het-vuren en vrijlating van gijzelaars in Gaza. Hij steunt ook Netanyahu’s militaire campagne tegen Hamas, inclusief een hernieuwde aanval op Gaza-stad.

De aanval deed Hamas de onderhandelingen afbreken. Erger voor Trump: Qatar, de bemiddelaar, werd woedend.

Trump maakte de relaties met de Golfstaten tot een pijler van zijn Midden-Oostenstrategie. In mei toonde hij genegenheid voor Qatar. Qatar gaf de VS een luxe vliegtuig van 400 miljoen dollar dat als Air Force One zal dienen. Er zijn ook plannen voor een Trump-golfresort in Qatar.

“Dit ondermijnt Trumps vredesagenda”, zegt Mona Yacoubian van het Center for Strategic and International Studies. Trump is medeschuldig door zijn grillige aanpak, die ruimte creëert voor actoren om te doen wat ze willen.

Netanyahu hint op meer aanvallen op Hamas-doelen. “Aan Qatar en landen die terroristen herbergen: verdrijf hen of breng hen voor het gerecht. Doen jullie dat niet, dan doen wij het”, zei hij woensdag.

Hij uit al maanden zijn scepsis over een staakt-het-vuren met Hamas, dat op 7 oktober 2023 1.200 Israëli’s doodde en 240 burgers gijzelde.

Trump wil conflicten beëindigen en aast op een Nobelprijs voor de Vrede in een tweede termijn. Netanyahu’s bereidheid tot geweld brengt de relatie met de VS vaak in gevaar, maar soms brengt het Trump dichter bij de Israëlische lijn.

Trump steunt Israëls aanvallen op de door de VS als terroristisch bestempelde groepering en ziet ze als een weg naar een staakt-het-vuren op Israëls voorwaarden. Na de Israëlische aanvallen zei hij dat “dit ongelukkige incident een kans voor vrede kan zijn”.

Na de aanval van dinsdag zei de Qatarese premier, sjeik Mohammed bin Abdulrahman al-Thani, dat zijn land bemiddelaar blijft.

“Qatar zal uit eigenbelang zijn bemiddelende rol blijven vervullen. Hamas heeft er belang bij niet weg te lopen van de Arabieren, vooral Qatar. Er blijft dus een soort dialoog,” zegt David Satterfield, voormalig speciaal gezant van president Joe Biden voor humanitaire kwesties in het Midden-Oosten, nu bij het Baker Institute for Public Policy.

Volgens een Amerikaanse functionaris wil Trump nog steeds dat Israël de oorlog in Gaza beëindigt, die in oktober zijn derde jaar ingaat. Minstens wil hij minder bombardementen op Gaza, omdat de beelden Israëls internationale imago schaden.

Trump en Midden-Oosten-gezant Steve Witkoff klaagden de afgelopen maanden privé dat Netanyahu hen in moeilijke situaties manoeuvreert, vaak zonder veel waarschuwing, aldus functionarissen.

De twee superego's - Bibi en Donald - krijgen een keer ruzie. De vraag is wanneer.