Wat als Iran de Straat van Hormuz afsluit?

Na de aanval van de Verenigde Staten op drie Iraanse nucleaire locaties neemt de spanning in het Midden-Oosten razendsnel toe. Iran reageert fel en overweegt nu een drastische stap: het sluiten van de strategisch cruciale zeestraat van Hormuz, een actie die wereldwijde economische gevolgen kan hebben.

De aanval van president Donald Trump – in samenwerking met Israël – is de grootste westerse militaire actie tegen Iran sinds de islamitische revolutie van 1979. De wereld kijkt gespannen toe hoe Teheran zal reageren. Eén optie ligt op tafel: het blokkeren van de zeestraat van Hormuz, de levensader van de wereldwijde oliehandel.

Door deze smalle doorgang tussen Iran en Oman stromen dagelijks meer dan 20 miljoen vaten olie en een groot deel van de wereldwijde vloeibare gasexport. Daarmee is het goed voor zo’n vijfde van het wereldwijde olieverbruik. Een sluiting zou leiden tot torenhoge olieprijzen, directe inflatie en wereldwijde economische onrust.

De zeestraat is slechts 33 kilometer breed, met een scheepvaartroute van slechts 3 kilometer aan beide kanten. Hierlangs exporteren landen als Saoedi-Arabië, Iran, Irak en Koeweit hun olie, voornamelijk naar Azië. Ook Iran zelf is afhankelijk van deze route om zijn, grotendeels door China afgenomen, olie te verkopen.

Een blokkade zou dus niet alleen het Westen raken, maar ook Iran zelf én bondgenoten zoals China. Vooral dat laatste land is erg afhankelijk van de de zeestraat: China koopt 90 procent van de olie-export van Iran. De VS heeft zijn Vijfde Vloot gestationeerd in Bahrein om de veiligheid voor de internationale scheepvaart in de regio te garanderen.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken spreekt inmiddels van “eeuwige gevolgen” voor de aanval van Trump, terwijl de Iraanse leider Khamenei stelt dat Israël een “ernstige fout” heeft gemaakt en gestraft moet worden. De Iraanse staatszender Press TV meldt dat het parlement inmiddels akkoord is met het sluiten van Hormuz, al ligt de uiteindelijke beslissing bij de hoogste leiders.

Toch is de dreiging niet zonder risico. Naast zelf economisch verlies te lijden, riskeert Iran ook een bredere oorlog met de Golfstaten die hun oliebelangen beschermd willen zien. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio roept China nu op om Iran van deze stap te weerhouden.

De dreiging met Hormuz is een geopolitiek schaakspel met enorme inzet – en de wereld houdt de adem in.

Bron: The Guardian