Zelensky is helaas niet alleen maar een dappere held

Volodymyr Zelensky is in het Westen een gevierde oorlogsheld. En onze hersenen zijn niet goed in nuances: helden zijn helden. Maar ook aan Zelensky zitten (zoals aan al onze helden op Sinterklaas en Jezus na) schaduwkanten

In eigen land neemt de kritiek toe. De Oekraïense president wordt ervan beschuldigd de oorlog te gebruiken om zijn macht te centraliseren en tegenstanders monddood te maken.

Begin november bleek voormalig energiebaas Volodymyr Koedrytsky – die tijdens de oorlog het licht brandend hield ondanks massale Russische aanvallen – ineens voor de rechter te staan wegens corruptie. Ook Zelensky's voorganger Porosjenko leider van de grootste oppositiepartij, werd aangeklaagd. Volgens De Morgen zijn dit voorbeelden van "politieke vervolging" en een "zondeboktactiek".

Porosjenko staat aan het hoofd van de grootste oppositiepartij in het Oekraïense parlement, en hij en Zelensky koesteren een diepe vijandigheid jegens elkaar. Tijdens de verkiezingen van 2019, die Zelensky met een verpletterende meerderheid won, wisselden ze scherpe woorden uit in verhitte debatten

De spanningen escaleerden in juli 2025, toen Zelensky een wet ondertekende die de onafhankelijkheid van twee belangrijke anticorruptie-instanties zou ondermijnen. Deze instanties voerden onderzoek uit naar corruptie in Zelensky's directe omgeving. Pas na straatprotesten – de eerste sinds de Russische invasie – en een scherpe waarschuwing van de EU draaide de president zijn besluit terug.

In het recente voortgangsrapport van de Europese Commissie wordt Oekraïne gewaarschuwd dat het "stappen achteruit" moet vermijden op het gebied van corruptiebestrijding. EU-commissaris Marta Kos sprak over "aanzienlijke bezorgdheid". Zelensky's eigen biograaf Serhi Roedenko waarschuwt dat "corruptie vandaag niet minder een bedreiging vormt voor Oekraïne dan het Russische leger".

De Oekraïense president lijkt zich vooral te willen verzekeren van een tweede ambtstermijn, maar de prijs kan hoog zijn: zijn internationale reputatie als democratische held staat op het spel.