De hypocrisie van woke: "Mensen willen alleen laten zien dat ze tot de elite behoren"

De woke-beweging is een stroming waar je zeker als jongere (of D66-stemmer) graag bij wilt horen. Maar al die klimaatdemonstraties, meninkjes op social media en steunbetuigingen aan Greta Thunberg hebben geen enkel nut. Sterker nog, veel mensen doen het enkel voor de status, betoogt de Amerikaanse socioloog Musa al-Gharbi in zijn boek We Have Never Been Woke.

De Volkskrant had een interessant interview met hem. "Woke mensen zijn doorgaans niet woke omdat ze zo begaan zijn met het lot van minderbedeelden, zegt Al-Gharbi in de krant. Met deze correcte meningen willen mensen alleen laten zien dat ze tot de elite behoren.

"Wie wil begrijpen wat iemands prioriteiten zijn, moet niet letten op wat ze zeggen, maar op wat ze doen. Dat is een fundamenteel uitgangspunt in de sociale wetenschappen. Als je iets werkelijk belangrijk vindt, pas je je gedrag aan. Maar in mijn boek verwijs ik naar onderzoeken waaruit blijkt dat mensen die zichzelf groen of klimaatbewust noemen vaak een hogere CO₂-voetafdruk hebben dan anderen", legt hij uit.

"Dit laat zien dat er ook andere motieven meespelen, zoals het vergroten van status. ‘Ik vertrouw de wetenschap’, zeggen ze bijvoorbeeld, waarmee ze bedoelen dat de ander dommer is. Op die manier creëer je geen bewustwording, maar profileer je jezelf alleen maar als moreel en intellectueel superieur", klinkt het scherp.

Hij wil daarmee niet zeggen dat deze zelfbenoemde woke mensen hypocriet zijn. "Het punt is niet of mensen wel of niet oprecht zijn. Ik neem meteen aan dat ze oprecht zijn. Als mensen zeggen dat ze zich zorgen maken over het klimaat, zullen ze daar niet over liegen. Maar ze zijn niet zó toegewijd aan dat ideaal dat ze bereid zijn om persoonlijke offers te brengen."

Al-Gharbi komt met een voorbeeld uit de VS. "Kijk ook naar de raciale segregatie in steden als New York en San Francisco. We vertellen onszelf graag dat die de erfenis is van de in 1880 ingevoerde Jim Crow-wetten, die rassenscheiding oplegden. Dat is een leugen, want die wetten werden afgeschaft in 1965 en sindsdien is het probleem alleen maar verergerd."

"Voor een groot deel komt dat door progressieve mensen die er alles aan doen om die segregatie in stand te houden. Wanneer projectontwikkelaars betaalbare appartementen willen bouwen, zijn het vaak de linkse buurtbewoners die daartegen in verzet komen. Met progressieve argumenten – de bouw is slecht voor het milieu, de karakteristieke identiteit van de wijk wordt aangetast, grote projectontwikkelaars moeten worden gestopt, blablabla – voorkomen ze dat armere bevolkingsgroepen in hun buurt komen wonen."

"Hetzelfde geldt voor onderwijs. Mijn kinderen gaan naar een openbare school. En als je aan mijn collega’s op Columbia zou vragen of ze openbare scholen steunen, zal honderd procent ‘ja’ zeggen. Maar vraag je ze waar ze hun eigen kinderen naartoe sturen, dan is het antwoord: Naar een privéschool. Dat is belangrijk. Veel onderzoek toont aan wat er gebeurt als arme kinderen met rijke leeftijdsgenootjes in de klas komen. Ze krijgen andere rolmodellen en bouwen cultureel kapitaal op – een manier van spreken, doen en denken – dat hun leven kan veranderen."

"Er zijn dus praktische dingen die ze makkelijk kunnen doen om de situatie voor arme kinderen te verbeteren. Niets staat ze in de weg, niet de Republikeinen, niet Jeff Bezos, niet ‘stelselmatig racisme’. Toch doen ze het niet. Want stel dat hun kind door zo’n school een halve procent minder kans maakt om op Harvard te komen of stel dat het in een verkeerde vriendengroep terechtkomt."

"Ze zijn bereid om tien- tot twintigduizend dollar per jaar te betalen om te voorkomen dat hun kind tussen de arme en gekleurde kinderen komt te zitten. Met als gevolg dat die laatsten opgesloten blijven in scholen zonder sociaal kapitaal. Dus ja, ze geven om sociale rechtvaardigheid, ze stemmen ook op een partij die dat nastreeft, maar ze geven er niet genoeg om, om zelf ook maar een miniem risico te nemen."

"De levensstijl van veel linkse mensen wordt ook mogelijk gemaakt door de sociale ongelijkheid die ze zo zeggen te verafschuwen. Hun Uber-chauffeurs, pakketjesbezorgers of schoonmakers zijn vaak uitgebuite arbeidskrachten."

Toch zeggen veel mensen dat we op veel woke vlakken vooruit zijn gegaan. "Op welke vooruitgang wordt gedoeld? Dat er nu meer vrouwen in de bestuursraad van de consultant McKinsey zitten?" klinkt het cynisch. "Om überhaupt in aanmerking te komen voor zo’n functie moet je al een glanzende carrière in de consultancy achter de rug hebben en ben je dus al miljonair. Is het slecht om meer kansen voor dit soort vrouwen te creëren? Nee. Maar wat heeft dat te maken met de groepen die echt aan de onderkant van de samenleving leven, met de werkelijk achtergestelde groepen? Helemaal niets."

Bron: De Volkskrant