Er passen een miljoen woningen in bestaande woningen. Maar komen die er ook?

woensdag, 12 november 2025 om 20:37

Een belangrijke vermindering van de woningnood zou onstaan als lege of ongebruikte ruimten in bestaande gebrouwen worden omgebouwd tot woningen. Volgens NRC en CBS liggen er honderdduizenden mogelijkheden verborgen in bestaande gebouwen zoals kantoren, winkels en fabriekshallen. De droom: een miljoen extra woningen realiseren zonder nieuwe grond aan te snijden.

Toch zijn de cijfers minder hoopvol dan de ambitie. In 2024 werden in totaal 7.870 woningen toegevoegd via transformatie, een daling van 10% ten opzichte van 2023. Vooral bij winkels halveerde het aantal omgebouwde woningen. Gemiddeld leverde een getransformeerd winkelpand nog maar 2,5 woningen op – in 2023 waren dat er nog 4,1. De meeste transformaties vonden plaats in steden als Rotterdam en Eindhoven, maar regio's als Noord-Holland zagen het aantal zelfs halveren.stadszaken+2

Waarom lukt het niet om die potentie volledig te benutten?

Veel gebouwen zijn technisch lastig geschikt te maken als woning.
Er is een gebrek aan panden die economisch rendabel om te bouwen zijn.
Gemeentelijke regels en procedures belemmeren snelle transformatie.

Toch is het concept aantrekkelijk: het ombouwen is vaak sneller, duurzamer en bovendien goed voor de leefbaarheid van binnensteden. Deskundigen roepen daarom op tot soepelere wetgeving en het bundelen van kennis, zodat meer projecten van de grond komen. Het Nationaal Transformatie Loket probeert gemeenten en ontwikkelaars hierbij te ondersteunen.

Voor wie denkt dat leegstand de sleutel is tot het woningprobleem, geldt voorlopig: de praktijk weerbarstiger dan de theorie – maar de kansen zijn er, als de randvoorwaarden verbeteren.