Moeite met al die smalltalk tijdens de feestdagen? Tips om er goed in te worden

Je moet er maar zin in hebben: een gesprekje met schoonmoeders over haar kleinkinderen of met je zwager over zijn hoge hypotheek. De eeuwige smalltalk tijdens de feestdagen komt menigeen bij voorbaat al de neus uit. Daarom een paar tips van hoogleraar taalkunde Dorien Van De Mieroop (KU Leuven).

“We kijken gemakkelijk neer op smalltalk, maar het is een belangrijk sociaal glijmiddel", begint ze bij HLN. "We zijn nog altijd kuddedieren. Wat je zegt is misschien banaal, maar je geeft iets veel belangrijkers mee: jij hoort erbij, ik hoor erbij, het is hier veilig.” Het is bovendien een skill die je kunt leren, meent de professor. "Het moet echt aangeleerd worden. Net zoals je taal leert, leer je ook sociale regels over die taal.”

Voorbereiding maakt het verschil. "Denk vooraf al na: welke onderwerpen kan je aansnijden als het gesprek vastloopt? En wie zal er op het kerstfeest zijn? Wat weet je nog van die mensen? Grote levensgebeurtenissen, maar ook kleine dingen tellen”, zegt Liz Luyben, coauteur van de bestseller ‘Smalltalk Survival’. Ook een gesprek beginnen is iets om over na te denken. Op 'hoe is het ermee?' is nog nooit een boeiend antwoord gekomen. Vraag liever naar iets specifieks: hoe bevalt je nieuwe huis? Wat heb je vandaag gedaan?

En wat ook een beproefde methode is: samen iets haten. “Met onbekenden werkt het vaak beter om het eens te zijn over iets waar je een hekel aan hebt dan om geforceerd gezellig te doen. Denk maar aan zeuren over treinvertraging met andere pendelaars.”

“Laat het idee varen dat gesprekken je overkomen”, geeft Luyben nog mee. “Je mag best het heft in handen nemen. Niet door zelf te gaan ratelen, wel door van onderwerp te veranderen of de ander een rol te geven. Praat je neef alleen maar over crypto? Vraag hoe hij erin gerold is of wat hij vandaag anders zou doen. Mensen praten graag vanuit ervaring of expertise.”

“Ongevraagd advies geven is meestal geen goed idee”, zegt professor Van De Mieroop. “Je plaatst jezelf daarmee automatisch boven de ander, en dat werkt net afstandelijk. Smalltalk draait om gemeenschappelijkheid. Ook als je voelt dat mensen een sociale ongelijkheid zien, zet je dat het best meteen recht. Als mensen zeggen dat ze me op tv gezien hebben, vertel ik meteen hoe verschrikkelijk nerveus ik toen was. Die kwetsbaarheid zet je weer naast elkaar in plaats van boven of onder iemand.”

Denk tenslotte ook na over het einde van een gesprek. “Let op lichaamstaal. Blikken die afdwalen, voeten die draaien, korte antwoorden: signalen dat het gesprek richting afronding mag”, zegt professor Van De Mieroop. “Rond ook liever af terwijl het nog leuk is. En wees niet te beroerd om een escaperoute te nemen als het nodig is. Ga naar het toilet. De gastvrouw helpen. Even bij de kinderen gaan kijken. Je mag zelfs ‘telefoon krijgen’, als het je helpt elegant te ontsnappen.”

Bron: HLN