Vind je het ook zo moeilijk om een goede gewoonte vol te houden? 6 tips om je te helpen

Of je nu vroeger naar bed wil, een marathon gaat lopen of structureel meer boeken wil lezen, de crux is: hoe blijf je consistent in je gedrag? Wie ooit geprobeerd heeft om een gewoonte vol te houden, weet hoe ontmoedigend het kan zijn als je het na een paar weken toch weer opgeeft.

Goed nieuws: met een paar slimme inzichten wordt het een stuk gemakkelijker.

Consistentie is handig, maar het maakt je geen winnaar of verliezer. Het is simpelweg een tool, net als een boormachine of hamer. Vraag je dus af: past dit hulpmiddel bij wat ik nu wil bereiken? Door het oordeel eruit te halen, maak je ruimte voor nieuwsgierigheid en experiment.

Een nieuwe gewoonte staat zelden op zichzelf. Wie wil hardlopen, heeft ook voldoende slaap, schone sportkleren en een beetje orde in z’n dag nodig. Hoe beter je basisstructuur, hoe makkelijker het wordt om een nieuwe gewoonte vol te houden. Valt er dan eens iets weg (auto kapot, drukke dag), dan heb je meer veerkracht om toch door te zetten.

Nieuwe gewoontes geven vaak een kick, waardoor je snel méér wilt doen. Maar te vroeg opschalen leidt meestal tot afhaken. Leg eerst een stevige basis in frequentie: doe het gekozen ding regelmatig, klein en haalbaar. Pas als dat rotsvast zit, kun je de intensiteit of hoeveelheid opvoeren.

Elke gewoonte heeft drie elementen: trigger → gedrag → beloning. Dat klinkt simpel, maar het geeft juist speelruimte. Ga je naar de sportschool, dan kan je trigger het binnenlopen zijn, je gedrag een set oefeningen en je beloning een fijne cooling-down of muziekmoment. Zolang de volgorde automatisch wordt, werkt het en binnen die kaders kun je best flexibel zijn.

Sommige gewoontes geven direct voldoening (denk aan Wordle spelen of een level halen in een app). Andere niet. In dat geval: bouw zelf een beloning in. Misschien een heerlijke douche na het sporten of een lekkere koffie na een uur gefocust werken. En vergeet je selftalk niet: jezelf prijzen werkt motiverender dan jezelf bekritiseren.

Online lijkt het alsof iedereen moeiteloos dagelijks keiharde workouts doet of eindeloze streaks volhoudt. De realiteit: zelfs topsporters kunnen dat niet altijd. Laat je dus niet wijsmaken dat je faalt als jij dat tempo niet bijhoudt. Kies gewoontes die passen bij jouw leven en schaam je niet om bij te stellen als iets niet houdbaar blijkt.

Bron: Psychology Today