Pepernoten en kruidnoten worden in de volksmond vrolijk door elkaar gehaald, maar het zijn écht twee verschillende Sinterklaaskoekjes.
De zachte, hoekige pepernoot heeft meer weg van taai en ontbijtkoek, terwijl de knapperige, ronde kruidnoot een mini‑speculaasje is.
Wat is een échte pepernoot?
Traditionele pepernoten zijn onregelmatige brokjes deeg op basis van rogge, gezoet met honing of stroop, met onder meer anijs als kenmerkende smaakmaker. Ze zijn doorgaans lichtbruin, een beetje taai en doen qua structuur denken aan taaitaai of ouderwetse kruidkoek.
Taaladviesdienst Onze Taal vat het kernachtig samen: “Pepernoten zijn brokjes peperkoek (ze zijn een beetje taai)”.
En wat zijn kruidnoten dan?
Kruidnoten zijn de harde, halfronde bolletjes die in winkels en door Pieten het meest worden gestrooid. Ze worden gemaakt van tarwebloem en een mix van speculaaskruiden, met onder andere kaneel, nootmuskaat, kruidnagel, gember en soms witte peper, waardoor de typische warme speculaassmaak ontstaat. Die kruidige koekjes zijn dus eerder familie van speculaas dan van taaie peperkoek.
Waarom raken de namen door elkaar?
In de praktijk worden kruidnoten vaak “pepernoten” genoemd, simpelweg omdat de moderne, industriële kruidnoot de pepernoot grotendeels heeft verdrongen. De taaie brokjes worden minder gebakken, maar de traditionele naam bleef hangen en verhuisde ongemerkt mee naar de ronde speculaaskruimels. Wie bij de bakker om pepernoten vraagt, krijgt daarom meestal gewoon een zak kruidnoten mee.
Compact overzicht in tabel
Onderstaande tabel zet de belangrijkste verschillen in één oogopslag op een rij.
| Kenmerk | Pepernoten (traditioneel) | Kruidnoten |
| Vorm | Onregelmatige brokjes | Ronde bolletjes |
| Structuur | Zacht/taai | Hard en brosbaktotaal+1 |
| Smaak | Honing en anijs | Speculaaskruiden / speculaas |