CT-scans leiden in de VS mogelijk tot meer dan 100.000 nieuwe kankergevallen

Steeds meer Amerikanen krijgen een CT-scan. Deze technologie redt levens doordat artsen snel in het lichaam kunnen kijken, maar sommige wetenschappers waarschuwen dat de lage dosis straling die zo’n scan afgeeft, mogelijk het risico op kanker vergroot.

Dat risico is volgens experts voor het individu uiterst klein – als het überhaupt bestaat – en mag geen reden zijn om van een medisch noodzakelijke scan af te zien. Toch groeit de bezorgdheid omdat het aantal CT-onderzoeken in de VS sinds 2007 met meer dan 30 procent is gestegen.

Een internationaal onderzoeksteam, onder leiding van epidemioloog Rebecca Smith-Bindman van de University of California, berekende dat de straling van CT-scans in theorie verantwoordelijk zou kunnen zijn voor zo’n 5 procent van alle nieuwe kankerdiagnoses in de VS. Op basis van de ruim 93 miljoen scans die in 2023 werden uitgevoerd, komt dat neer op mogelijk 103.000 toekomstige kankergevallen.

Die schatting is gebaseerd op gegevens van eerdere nucleaire rampen, zoals Hiroshima, waar overlevenden een vergelijkbare stralingsdosis kregen als drie of meer CT-scans. Toch blijft het onzeker of die bevindingen een-op-een te vertalen zijn: de doses bij medische scans zijn vele malen lager.

Volgens Cynthia McCollough, expert in CT-beelden, weegt het mogelijke risico bij zieke patiënten niet op tegen de voordelen: “De kans op schade door de ziekte zelf is veel groter.” Zo bleek in een grote studie dat longkankerpatiënten die een CT-scan kregen, 20 procent minder kans hadden om te overlijden dan patiënten die alleen een röntgenfoto ondergingen.

Wel lijkt het erop dat kinderen en jongeren gevoeliger zijn voor de effecten van straling dan volwassenen. Daarom pleiten onderzoekers voor meer terughoudendheid bij onnodige scans, zeker als er alternatieven zonder straling bestaan, zoals echografie of MRI.

Zoals radioloog Naomi Gibson het samenvat: “We moeten waakzaam blijven voor de gevolgen van langdurige blootstelling aan straling, maar CT-scans zijn nog steeds van onschatbare waarde wanneer ze medisch gerechtvaardigd zijn.”

Bron: Science Alert