De hitte maakt psychische storingen erger

De steeds hogere temperaturen hebben niet alleen fysiek effect, maar beïnvloeden ook onze geestelijke gezondheid. Mensen met psychische stoornissen, zoals depressie, bipolaire stoornis of schizofrenie, lopen bij hittegolven een groter risico op verslechtering van hun gezondheid. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat hitte leidt tot meer ziekenhuisopnames, spoedbezoeken aan psychiaters en telefoontjes naar hulplijnen. Ook het aantal zelfmoorden stijgt bij hoge temperaturen. Mensen met psychische problemen hebben zelfs drie keer zoveel kans om te overlijden tijdens hittegolven.

Klimaatdeskundigen en hulpverleners merken dit dagelijks. Tijdens warme periodes nemen de gesprekken bij hulplijnen over psychische klachten toe. Dit fenomeen treft vooral mensen in kwetsbare posities, zoals burgers zonder airconditioning, in overbevolkte huizen of zonder groene buitenruimte. Hitte werkt frustratie en agressie in de hand, en leidt ook vaker tot huiselijk geweld en zelfs criminaliteit.

Een groeiend probleem is daarnaast klimaatangst: stress en angst over de toekomst door klimaatverandering. In Frankrijk bijvoorbeeld lijdt inmiddels 15 procent van de bevolking aan deze vorm van angst, vooral onder mensen die al psychische klachten hebben.

Ondanks deze duidelijke signalen blijft de politieke en beleidsmatige respons in Europa achter. Er zijn wel plannen en initiatieven, maar slechts weinig Europese landen hebben een effectief nationaal hitte-actieplan dat rekening houdt met geestelijke gezondheid. Ook op Europees niveau ontbreekt vaak de koppeling tussen klimaatbeleid en mentale zorg. Er is weinig structureel geld beschikbaar, waardoor de aanpak versnipperd blijft.

Experts en NGO’s pleiten voor beleid waarin geestelijke gezondheid centraal staat bij klimaatadaptatie. Psychische gezondheid verdient volgens hen net zoveel aandacht als fysieke gezondheid, zeker nu extreme hitte steeds normaler wordt. Investeren in preventie, betere huisvesting en goede sociale vangnetten is noodzakelijk om kwetsbare groepen te beschermen wanneer de temperatuur stijgt.