Dit oude kruid is trending door zijn gezondheidsvoordelen, maar pas op: er zijn risico's

Wetenschap
zondag, 27 april 2025 om 9:46
anp 88268462
Als je de afgelopen tijd een beetje actief was op sociale media, is de kans groot dat je de naam ashwagandha hebt zien langskomen. Sterren als Meghan Markle, Gwyneth Paltrow en Jennifer Aniston zweren erbij. Op TikTok explodeerde de hashtag #ashwagandha in 2024 naar meer dan 670 miljoen views. Maar wat maakt deze plant zo populair, en belangrijker: werkt het echt?
Ashwagandha, officieel Withania somnifera, is geen nieuwkomer. In de traditionele Ayurvedische geneeskunde uit India wordt het kruid al duizenden jaren gebruikt. Ayurveda gelooft in het in balans brengen van lichaam, geest en ziel door middel van natuurlijke behandelingen, variërend van voeding en kruiden tot meditatie en yoga.
Stress, slaap en spierballen
Wetenschappelijk gezien valt ashwagandha onder de zogenoemde adaptogenen: stoffen die het lichaam zouden helpen beter om te gaan met stress. En daar lijkt inderdaad bewijs voor te zijn. Verschillende kleine onderzoeken laten zien dat het kruid stressgevoelens en angst kan verminderen, mogelijk doordat het de stresshormonen zoals cortisol in toom houdt. Niet voor niets verwijst "somnifera" in de wetenschappelijke naam naar slaap: het helpt sommige mensen sneller en dieper te slapen, al is het geen wondermiddel dat slaappillen zomaar vervangt.
De voordelen reiken verder dan ontspanning. Zo wordt ashwagandha in verband gebracht met betere sportprestaties: het zou spierkracht, uithoudingsvermogen en zelfs de zuurstofopname verbeteren. Ook voor mannen zijn er interessante aanwijzingen: sommige kleine studies suggereren dat het gebruik van ashwagandha de testosteronspiegel en vruchtbaarheid kan verhogen. Wel een belangrijk voorbehoud: mannen met hormoongevoelige aandoeningen, zoals prostaatkanker, moeten oppassen.
Daarnaast zijn er aanwijzingen dat het kruid geheugen en concentratie kan ondersteunen, zeker bij ouderen met beginnende cognitieve klachten. En in de zoektocht naar behandelingen voor long covid wordt ashwagandha ook onderzocht, hoewel harde bewijzen voorlopig ontbreken.
Niet zonder risico
Maar net als bij veel natuurlijke middelen geldt: natuurlijk is niet automatisch veilig. De meeste studies naar ashwagandha beslaan slechts een paar maanden, dus over de lange termijn weten we nog weinig. Bekende bijwerkingen zijn lichte maagklachten, maar er zijn ook zeldzame meldingen van ernstige leverproblemen.
Bovendien kan het kruid de werking van medicijnen beïnvloeden, zoals schildkliermedicatie. Omdat het de schildklieractiviteit kan verhogen, is voorzichtigheid geboden voor mensen met schildklieraandoeningen. Ook zwangere vrouwen wordt afgeraden het te gebruiken.
Ashwagandha lijkt dus veelbelovend voor wie op zoek is naar meer rust, betere nachtrust of meer energie. Maar voorlopig blijft het advies: overleg eerst met een arts voordat je begint met slikken.