De
maan is ontstaan uit een enorme botsing tussen de jonge aarde en een object ter grootte van Mars, zo’n 4,5 miljard jaar geleden. Uit het puin dat bij deze inslag vrijkwam, klonterde de maan samen. Maar daarmee begon pas het echte overleven. In de eerste miljard jaar van zijn bestaan werd de maan namelijk zwaar gebombardeerd door meteorieten en puin uit de ruimte. Het oppervlak van de maan is bezaaid met de littekens van deze inslagen, die vandaag de dag nog steeds goed zichtbaar zijn. Dit bombardement was zo heftig dat het de maan letterlijk had kunnen vernietigen, of in elk geval veel kleiner had kunnen maken.
Wat gebeurde er tijdens die vroege periode?
- Kort na het ontstaan van het zonnestelsel zwermden er talloze brokstukken rond die regelmatig op de maan insloegen.
- De aarde kreeg in die tijd waarschijnlijk evenveel inslagen, maar door plaattektoniek zijn de meeste sporen op onze planeet verdwenen. Op de maan zijn ze juist goed bewaard gebleven.
- Grote inslagen veroorzaakten diepe kraters en enorme bassins, zoals Mare Imbrium en Mare Orientale.
- Sommige inslagen waren zo krachtig dat ze het oppervlak volledig herschikten en zelfs invloed hadden op de interne structuur van de maan.
Hoe overleefde de maan deze periode?
De maan had het geluk dat ze, ondanks de vele inslagen, niet volledig uit elkaar werd geslagen. Dit komt deels doordat de inslagen meestal niet krachtig genoeg waren om de hele maan te vernietigen. Ook was de maan, zeker in het begin, nog warm en deels vloeibaar van binnen, waardoor ze schokken beter kon opvangen. Toch verloor de maan in deze periode mogelijk een deel van haar oorspronkelijke massa.
Waarom zijn die oude littekens zo belangrijk?
Omdat de maan geen atmosfeer, water of plaattektoniek heeft, blijven inslagkraters miljarden jaren zichtbaar. Daardoor is de maan een soort archief van de vroege geschiedenis van het zonnestelsel. Door de kraters te bestuderen, leren wetenschappers meer over de heftige beginjaren van zowel de maan als de aarde.
Wat als de maan het niet had overleefd?
Zonder de maan zou het leven op aarde er heel anders uitzien. De maan speelt een belangrijke rol bij het stabiliseren van de aardas, het regelen van de getijden en het beschermen van de aardatmosfeer in de jonge jaren van onze planeet. Zonder deze natuurlijke satelliet was de aarde misschien niet eens leefbaar geweest.