Nieuw onderzoek The Lancet: niet alle antidepressiva hebben dezelfde bijwerkingen
Wetenschapdonderdag, 23 oktober 2025 om 7:02
Meer dan een miljoen Nederlanders slikken antidepressiva, maar welke bijwerkingen je kunt verwachten verschilt enorm per medicijn
Antidepressiva kunnen bijwerkingen hebben. Maar wist je dat deze bijwerkingen sterk verschillen per medicijn? Een baanbrekend nieuw onderzoek brengt eindelijk duidelijkheid over welke antidepressiva welke effecten hebben op je lichaam.
Het grootste onderzoek ooit
Onderzoekers van prestigieuze instellingen zoals King's College London en de Universiteit van Oxford onderzochten maar liefst 30 verschillende antidepressiva. Ze analyseerden gegevens van meer dan 58.000 deelnemers uit 151 studies en 17 rapporten van de Amerikaanse voedsel- en geneesmiddelenautoriteit (FDA).
Het resultaat? Een van de meest uitgebreide vergelijkingen ooit gemaakt van de bijwerkingen van antidepressiva. De bevindingen werden deze week gepubliceerd in het gerenommeerde medische tijdschrift The Lancet.
Welke medicijnen werden onderzocht?
Het onderzoek keek naar een breed scala aan antidepressiva, waaronder:
SSRI's (Selectieve Serotonine Heropname Remmers):
- Sertraline (Zoloft)
- Fluoxetine (Prozac)
- Citalopram (Celexa)
- Paroxetine (Paxil)
SNRI's (Serotonine-Noradrenaline Heropname Remmers):
- Duloxetine (Cymbalta)
- Venlafaxine (Effexor)
- Desvenlafaxine
NDRI's (Noradrenaline-Dopamine Heropname Remmers):
- Bupropion (Wellbutrin)
De Belangrijkste Bevindingen
Bloeddruk en Hartslag
De effecten verschilden aanzienlijk:
- Fluoxetine werd gelinkt aan een stijging van de bloeddruk
- Citalopram had geen effect op de bloeddruk
- Venlafaxine leidde tot een verhoging van de hartslag
- Paroxetine had geen effect op de hartslag
Gewicht
Gewichtstoename:
- Minder vaak voorgeschreven middelen zoals mirtazapine (Remeron) waren geassocieerd met gewichtstoename
Gewichtsverlies:
De in de VS meest voorgeschreven antidepressiva toonden juist het tegenovergestelde effect op de korte termijn:
- Fluoxetine
- Bupropion
- Sertraline
Cholesterol en Leverfunctie
- Drie SNRI's (duloxetine, venlafaxine en desvenlafaxine) werden geassocieerd met verhoogd cholesterol
- Sertraline en desvenlafaxine vertoonden een verhoging van een leverenzym dat kan wijzen op verminderde leverfunctie
Moet je je zorgen maken?
Het korte antwoord: Nee.
Hoewel de verschillen statistisch significant waren, benadrukken experts dat de veranderingen relatief klein zijn.
"Niet alles wat statistisch significant is, is ook klinisch betekenisvol," zegt dr. Jonathan Alpert, hoofd van de afdeling psychiatrie bij Montefiore Einstein.
Dr. Frank Moriarty, hoogleraar aan het Royal College of Surgeons in Ierland, bevestigt dat het onderzoek geen grote nieuwe fysieke bijwerkingen van antidepressiva aantoont.
Niet alle bijwerkingen onderzocht
Het onderzoek keek alleen naar cardiovasculaire en metabolische effecten. Andere veelvoorkomende bijwerkingen zoals:
- Seksuele disfunctie
- Hoofdpijn
- Maagklachten
- In zeldzame gevallen: agitatie en suïcidaal gedrag
...werden niet meegenomen in deze analyse.
Voordelen wegen zwaarder
Experts benadrukken dat de voordelen van antidepressiva voor veel patiënten ruimschoots opwegen tegen de bijwerkingen.
"De gezondheidsrisico's van onbehandelde depressie zijn veel groter dan de gezondheidsrisico's die gepaard gaan met de behandelingen zelf," zegt dr. Gerber.
POPULAIR NIEUWS
Vergeet die acht glazen water per dag maar: wetenschappers onthullen hoeveel water je écht moet drinken
5 tekenen dat er iets mis kan zijn met je alvleesklier
Russische regio’s bijna blut: ‘Nog maar voor drie dagen geld’
Opvallende ontdekking: coronavaccin maakt immuuntherapie tegen kanker veel effectiever
Ijskoude sfeer achter de schermen van Vandaag Inside: "We praten helemaal niet meer"
Dit is waarom Marco Borsato's familie volgende week afwezig is bij de rechtszaak
Loading