Snel afgeleid, impulsief en slordig, het zijn typische eigenschappen van
ADHD'ers, die we maar lastig vinden. Maar volgens nieuw onderzoek hadden onze voorouders er mogelijk juist voordeel van, vooral als het ging om voedsel zoeken.
Onderzoekers van de University of Pennsylvania, onder leiding van dr. David Barack, ontdekten dat bepaalde ADHD-trekjes in een tijd van jagen en verzamelen het verschil konden maken tussen honger lijden en een volle maag.
Online bessen plukken
Voor hun studie lieten de onderzoekers 457 volwassenen een online voedselzoekspel spelen. In dat spel moesten deelnemers in acht minuten zoveel mogelijk bessen plukken. Elke keer dat je een struik leegplukte, nam de oogst af. Je kon ervoor kiezen om door te gaan bij dezelfde struik of om kostbare tijd te verliezen door naar een nieuwe plek te verhuizen.
Alle deelnemers vulden vooraf een vragenlijst in om te meten in hoeverre ze ADHD-achtige eigenschappen hadden, zoals snel afgeleid zijn en impulsief beslissen. Dit was geen officiële diagnose, maar gaf wel een indicatie.
Sneller wisselen, meer oogst
Uit de resultaten bleek dat deelnemers met hogere scores op de ADHD-schaal minder lang bij één struik bleven en sneller naar een nieuwe plek verhuisden. En dat werkte in hun voordeel: zij haalden uiteindelijk meer punten – en vonden dus meer bessen – dan de deelnemers die langer op dezelfde plek bleven.
Volgens Barack kan dit een verklaring zijn voor het feit dat ADHD relatief veel voorkomt. “Als zulke eigenschappen alleen maar negatief waren, zouden ze evolutionair gezien zijn verdwenen,” zegt hij. “Onze resultaten wijzen op mogelijke voordelen in bepaalde keuzesituaties.”
Het onderzoek sluit aan bij eerdere studies waaruit blijkt dat bevolkingsgroepen met een nomadische leefstijl, die baat hebben bij het voortdurend verkennen van nieuwe gebieden, vaker genen hebben die in verband worden gebracht met ADHD.
Kanttekeningen
Toch heeft de studie beperkingen. De ADHD-symptomen werden zelf gerapporteerd en het ging om een onlinespel, wat natuurlijk minder inspannend is dan echt op zoek gaan naar voedsel in de natuur. Barack wil in de toekomst testen met deelnemers die daadwerkelijk ADHD hebben en met realistische zoekopdrachten in de buitenlucht.
Ook hoogleraar Michael Reiss van University College London, die niet bij het onderzoek betrokken was, ziet de vroegere voordelen van ADHD. Het kan in de huidige maatschappij voor grote problemen zorgen, zegt hij. “Maar in onze evolutionaire geschiedenis kon snel beslissen en handelen soms juist heel voordelig zijn.”