Amerikaanse wetenschappers zeggen dat zaken zoals smartphones, wetten en zelfs keizersnedes ons sneller doen evolueren dan onze genen ooit konden. Duizenden jaren geleden begon de
mens al te knutselen aan zijn eigen vooruitgang. De uitvinding van de landbouw is een goed voorbeeld, de uitvinding van de bril een ander. Dit soort trucs lost problemen op waar je genen eeuwen over zouden doen. Volgens de onderzoekers, die hun ideeën deelden in vakblad BioScience, is cultuur daardoor nu de grote baas in onze
evolutie.
In tegenstelling tot genetische mutaties, die generaties nodig hebben om iets te veranderen,verspreiden culturele uitvindingen zich namelijk razendsnel. Een nieuwe app, een betere medische behandeling of een slimmer rechtssysteem kan binnen een paar jaar de wereld veranderen. Genetische veranderingen? Die doen er duizenden jaren over.
De mens wordt een ‘superorganisme’
De onderzoekers denken zelfs dat onze afhankelijkheid van cultuur ons langzaam verandert in een soort ‘superorganisme’. Het idee is simpel: net zoals eencellige beestjes lang geleden samenwerkten om complexe wezens te vormen, worden wij mensen steeds meer een soort groepwezen.
Hoe? Onze gezondheidszorg, scholen en politieke systemen zijn zo belangrijk geworden dat ze ons overleven sturen. Zonder ziekenhuizen, supermarkten of internet zouden we het knap lastig krijgen. Dit maakt ons minder afhankelijk van onze genen en meer van wat we samen bouwen.
Wat gebeurt er met onze vrijheid?
Maar hier komt de spannende vraag: als we zo afhankelijk worden van groepssystemen, wat betekent dat dan voor jou als individu? Als cultuur bepaalt hoe we evolueren, hebben we dan nog wel controle over ons eigen pad? De onderzoekers waarschuwen dat dit niet automatisch een fijne toekomst betekent. Culturele evolutie kan namelijk leiden tot ongelijkheid of andere problemen als we niet oppassen.
Het is dus aan ons om ervoor te zorgen dat al die slimme systemen ook eerlijk en duurzaam zijn. Maar we staan nog aan het begin van deze shift, en er is meer onderzoek nodig om te snappen waar het naartoe gaat.