Er wordt soms gedaan alsof seks het belangrijkste is in het leven, het liefst een keurige twee keer per week. Maar er zijn mensen die nog nooit seks hebben gehad.
Een internationaal onderzoeksteam onder leiding van wetenschappers van het Amsterdam UMC zocht het uit. Zij analyseerden de gegevens van ruim 400.000 Britten en 13.500 Australiërs. Ongeveer 1 procent van de mannen en vrouwen in beide landen gaf aan nog nooit seks te hebben gehad.
Sommige mensen identificeren zich als aseksueel: zij hebben simpelweg geen behoefte aan seks. Maar er zijn ook mensen die wél verlangen naar intimiteit, maar geen geschikte partner vinden. Volgens de onderzoekers kan dit leiden tot eenzaamheid, schaamte, een lager gevoel van welzijn en zelfs economische nadelen. In extreme gevallen kan onvrijwillig celibaat mensen vatbaarder maken voor radicale online incel-culturen.
Waar je woont speelt mee
Uit het onderzoek blijkt dat seksloze mannen vaker in gebieden wonen waar relatief weinig vrouwen zijn. Voor zowel mannen als vrouwen gold dat ze vaker geen seks hadden in regio’s met grotere inkomensongelijkheid. Deze bevindingen sluiten aan bij eerdere analyses van incel-berichten op sociale media in de VS, die ook vaker uit zulke regio’s kwamen.
De onderzoekers vonden ook persoonlijke kenmerken die vaker voorkomen bij mensen die nog nooit seks hadden: ze voelden zich vaker nerveus, eenzaam en minder gelukkig; ze kregen minder vaak bezoek van vrienden of familie en hadden minder mensen om op terug te vallen; ze dronken en gebruikten minder vaak alcohol of drugs; ze waren gemiddeld hoger opgeleid en ze droegen vaker al op jonge leeftijd een bril.
Voor mannen gold bovendien dat lagere spierkracht en minder armspiermassa samenhingen met het nooit hebben van seks. Bij vrouwen werd dit verband niet gevonden.
Het stereotype van de “nerdy” tiener die minder succes heeft in de liefde lijkt dus deels bevestigd. Volgens de onderzoekers kunnen ervaringen in de puberteit, zoals gepest worden om een bril of een onhandige uitstraling, doorwerken in de volwassenheid en het zelfvertrouwen in relaties beïnvloeden.
Genetische puzzel
Genetica speelt ook een rol, maar dat is complex. Volgens de onderzoekers verklaren genen ongeveer 15 procent van de verschillen tussen mensen die wel of geen seks hebben gehad. Er is geen 'seks-gen': het gaat om een groot aantal genen die elk een minieme invloed hebben. Interessant is dat deze genen ook verband houden met intelligentie, opleidingsniveau en introversie.
De onderzoekers benadrukken dat hun studie geen waardeoordeel bevat. Niet iedereen hecht belang aan seks en sommige mensen zijn bewust celibatair of aseksueel. Het doel van het onderzoek is om beter te begrijpen hoe genetische factoren, sociale omgeving en persoonlijke kenmerken samenhangen met seksuele ervaringen of het ontbreken daarvan.