Zwelklei bedreigt tienduizenden huizen en je weet niet of jouw huis er last van heeft

Zwelklei krimpt bij droogte en zwelt op bij regen. Dat leidt tot scheuren in huizen. Tienduizenden woningbezitters komen daardoor in de problemen.

In zwelklei zit een mineraal dat heel erg reageert op water, legt onderzoeker Harry van Essen van Deltares uit aan EenVandaag. "Waar normale klei zonder die eigenschappen eigenlijk alleen maar kan krimpen, zal de zwelgevoelige klei ook gaan uitzetten als het watergehalte weer toeneemt."

Van Essen deed er onderzoek naar. "Uit een van de proeven die we hebben gedaan blijkt dat de kracht die omhoog drukt net zo groot kan worden als het gewicht van een flatgebouw van 24 verdiepingen."

Tot een paar jaar geleden waren er eigenlijk nauwelijks problemen. "Voor die tijd leefden we in een heel gematigd klimaat, waardoor die klei-eigenschappen niet tot uiting kwamen. Maar nu, met extreme droogte en neerslag, zie je dat die klei opeens gaat reageren."

Niet overal bedreigt zwelklei de stabiliteit van huizen. "Je hebt het rivierengebied. Dat is een groot afzetgebied van de rivieren, waar veel klei aanwezig is. Maar ook in Groningen, Zeeland en Limburg zitten flinke kleipakketten. Op al die locaties kan je de effecten van krimp en zwel verwachten."

Het probleem is onder meer dat het grondwater onder een woning niet gelijk verdeeld is. "Dus aan één kant van een gebouw gaat de klei zwellen en aan de andere kant niet. Dan kan dat huis dus helemaal kapot worden gedrukt. Dan komen er scheuren in en kan de fundering beschadigd raken."

De Vereniging Eigen Huis vindt dat de overheid moet ingrijpen. "De overheid moet regie gaan voeren. Dat betekent dat er een nationale aanpak moet komen en dat kost heel veel geld. Vorig jaar is er berekend dat het herstel van alle funderingsschade in Nederland zo'n 1 miljard euro per jaar gaat kosten", zegt Cindy Kremer van Vereniging Eigen Huis (VEH) tegen EenVandaag.

Bron: EenVandaag