De biologische leeftijd van je brein kan voorspellen hoe oud je wordt

We vieren elk jaar op dezelfde datum onze verjaardag, maar in werkelijkheid verouderen verschillende delen van ons lichaam in een ander tempo. Uit nieuw onderzoek blijkt nu dat vooral de biologische leeftijd van je hersenen veel kan zeggen over hoe lang je nog zult leven.

Onderzoekers van Stanford University kwamen tot die conclusie na het analyseren van bloedgegevens van 44.498 mensen uit een Britse gezondheidsdatabank, allemaal tussen de 40 en 70 jaar oud. Ze bepaalden op basis van eiwitprofielen de ‘biologische leeftijd’ van elf organen, waaronder het brein.

Vervolgens vergeleken ze die gegevens met de gezondheidsdossiers van de deelnemers, soms wel tot 17 jaar later. De algemene conclusie: hoe meer organen ‘ouder’ dan gemiddeld waren, hoe groter de kans dat iemand vroegtijdig zou overlijden.

En vooral de hersenen vallen op. De onderzoekers zagen dat mensen met een relatief jong brein significant langer leefden dan mensen met een ouder brein.

“De hersenen zijn de poortwachter van je levensduur,” zegt neurowetenschapper Tony Wyss-Coray van Stanford University. “Heb je een oud brein, dan is de kans groter dat je eerder overlijdt. Heb je een jong brein, dan is de kans groter dat je langer leeft.”

De bloedtest die werd gebruikt, meet specifieke eiwitten die gekoppeld zijn aan organen. Op basis daarvan berekenden de onderzoekers hoe goed elk orgaan functioneerde.

Zoals te verwachten viel, hadden mensen met verouderde organen een grotere kans op ziektes. En hoe meer van die ‘oude’ organen iemand had, hoe groter het risico op gezondheidsproblemen of een vroege dood.

Vooral bij het brein was het verschil opvallend. Mensen met een extreem verouderd brein (de 7 procent hoogste scores) hadden bijna twee keer zoveel kans om binnen 15 jaar te overlijden als mensen van wie de hersenen biologisch jonger waren.

Aan de andere kant hadden mensen met een uitzonderlijk jong brein maar liefst 40 procent minder kans om in diezelfde periode te overlijden.

De onderzoekers zagen ook een duidelijk verband tussen breinleeftijd en het risico op Alzheimer. Mensen met een extreem oud brein hadden 3,1 keer zoveel kans op de ziekte als mensen met een normaal verouderd brein. Bij een uitzonderlijk jong brein lag dat risico juist 74 procent lager.

Natuurlijk hangt je levensduur af van veel factoren: genen, leefstijl, voeding, beweging, stress en ook sociaal-economische omstandigheden. Eerder onderzoek laat zien dat armoede, obesitas en inactiviteit bijdragen aan een snellere veroudering van de hersenen.

Ook kan het zijn dat ziekte op zichzelf weer leidt tot snellere veroudering van organen – het werkt dus mogelijk twee kanten op.

Toch is deze studie waardevol, zegt Wyss-Coray. “Dit soort metingen kan helpen bij experimenten om te testen of bepaalde behandelingen of leefstijlveranderingen de biologische leeftijd van specifieke organen, zoals het brein, hart of immuunsysteem, kunnen beïnvloeden.” En dat kan uiteindelijk onze kansen op een gezond, lang leven vergroten.

Bron: Science Alert