Deze bekende bloeddrukverlager leidt tot een langer en gezonder leven

Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn: een bestaand medicijn tegen hoge bloeddruk dat ons kan helpen langer en gezonder te leven. Toch lijkt dat precies wat onderzoekers ontdekten bij het middel rilmenidine. In een studie uit 2023 bleek dat het medicijn de levensduur van wormen verlengt en hun gezondheid verbetert en dat roept natuurlijk de vraag op: zou dit bij mensen ook werken?

Eerder onderzoek toonde al aan dat rilmenidine de effecten van calorierestrictie nabootst. Dat betekent dat het op celniveau hetzelfde doet als het drastisch verlagen van je calorie-inname, terwijl je wel voldoende voeding binnenkrijgt. Zo’n dieet is in diermodellen al vaker gelinkt aan een langere levensduur. Maar laten we eerlijk zijn: het idee van jarenlang op een streng dieet leven klinkt voor de meesten van ons niet bepaald aanlokkelijk.

Daarom zoeken wetenschappers naar een manier om de voordelen van calorierestrictie te krijgen, zonder het hongergevoel en de mogelijke bijwerkingen zoals haaruitval, duizeligheid of broze botten. En rilmenidine lijkt een veelbelovende kandidaat.

In het nieuwe onderzoek kregen jonge en oude Caenorhabditis elegans-wormen rilmenidine toegediend. Het resultaat: ze leefden langer én scoorden beter op allerlei gezondheidsindicatoren, precies wat de onderzoekers hadden gehoopt.

"Voor het eerst hebben we kunnen aantonen dat rilmenidine de levensduur van dieren verlengt", zegt moleculair biogerontoloog João Pedro Magalhães van de Universiteit van Birmingham. "We zijn nu benieuwd of rilmenidine ook op andere medische vlakken toegepast kan worden."

Hoewel wormen natuurlijk geen mensen zijn, hebben ze verrassend veel genetische overeenkomsten met ons. Daarnaast ontdekten de onderzoekers dat muizen die rilmenidine kregen vergelijkbare genactiviteit vertoonden als dieren op een caloriearm dieet, vooral in de lever en nieren. Dat duidt erop dat het middel ook bij zoogdieren een vergelijkbaar effect kan hebben.

Een ander belangrijk resultaat uit het onderzoek: een specifieke biologische receptor – nish-1 – blijkt essentieel voor het effect van rilmenidine.

"We zagen dat het verlengende effect op de levensduur volledig verdween als nish-1 werd uitgeschakeld", schrijven de onderzoekers. "Toen we deze receptor weer herstelden, kwam ook het effect van rilmenidine terug."

Dat maakt nish-1 een interessant doelwit voor toekomstige medicijnen die veroudering willen vertragen.

Hoewel het nog te vroeg is om rilmenidine als anti-verouderingsmiddel aan te prijzen, zijn er redenen om voorzichtig optimistisch te zijn. Het medicijn wordt al jaren voorgeschreven voor hoge bloeddruk, is oraal in te nemen en heeft relatief milde bijwerkingen (zoals slapeloosheid of lichte hartkloppingen).

"Met een vergrijzende wereldbevolking zijn de voordelen van het vertragen van veroudering – al is het maar een beetje – enorm", aldus Magalhães.

Of rilmenidine ook bij mensen daadwerkelijk de veroudering kan afremmen, moet nog uitgebreid onderzocht worden. Maar dit type onderzoek brengt ons weer een stapje dichter bij het antwoord op een van de grote vragen van deze tijd: kunnen we gezond oud worden, zonder ingrijpende aanpassingen van onze leefstijl? Misschien ligt het antwoord al in ons medicijnkastje.

Bron: Science Alert