Kanker bij jonge mensen neemt toe, vooral bij vrouwen

Steeds meer jongvolwassenen in Nederland krijgen te maken met kanker, blijkt uit nieuwe cijfers van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Jonge vrouwen krijgen beduidend vaker de diagnose dan jonge mannen, terwijl bij de totale bevolking juist mannen vaker getroffen worden.

In 2024 kregen bijna 4200 mensen tussen de 18 en 39 jaar te horen dat ze kanker hebben. Ter vergelijking: in 1989 ging het nog om zo’n 3100 gevallen. En dat terwijl het aantal jongvolwassenen in Nederland in diezelfde periode juist is afgenomen.

Onderzoeker Henrike Karim-Kos van IKNL noemt de trend zorgelijk. “Deze groei is eigenlijk in alle westerse landen te zien”, vertelt ze aan RTL Nieuws. Volgens haar duidt dit erop dat leefstijl een belangrijke rol speelt bij het ontstaan van kanker op jonge leeftijd. “Er zijn steeds meer studies die die kant op wijzen. Dan moet je denken aan minder bewegen, meer eten van bewerkt voedsel en stress.”

Voor het eerst heeft IKNL ook gekeken naar het verschil tussen mannen en vrouwen in deze leeftijdsgroep. En dat levert een opvallend beeld op: jonge vrouwen krijgen 1,5 keer vaker kanker dan jonge mannen. Dat verschil draait bij oudere leeftijdsgroepen juist om: dan zijn het mannen die vaker de ziekte ontwikkelen.

De verklaring zit in het type kanker dat bij jonge mensen het vaakst voorkomt. “Borstkanker komt veel meer voor bij vrouwen, dat al op jonge leeftijd voorkomt. Terwijl bij mannen prostaatkanker het meest voorkomt, wat juist later in je leven voorkomt”, legt Karim-Kos uit. Zo steeg het aantal borstkankerdiagnoses bij vrouwen tussen de 18 en 39 van bijna 600 in 1989 naar 878 in 2024.

Bij jonge mannen viel vooral de stijging van zaadbalkanker op: van 241 gevallen in 1989 naar 574 in 2024. Volgens IKNL is die toename vooral zichtbaar bij mannen boven de 30. Bij jongere mannen tussen de 20 en 30 jaar lijkt het aantal juist te stabiliseren of zelfs licht te dalen.

Wat de stijging van zaadbalkanker precies veroorzaakt, is nog niet duidelijk. “Ook in landen om ons heen zien we deze stijging”, zegt Karim-Kos. “Het is nog niet duidelijk wat de oorzaak is. Maar als er één oorzaak was geweest, dan hadden we het wel al gevonden. Het is dus waarschijnlijk een combinatie van verschillende factoren.”