Chemische stoffen veel schadelijker dan gedacht: ruim 2 biljoen dollar per jaar aan gezondheidskosten

We letten massaal op suiker, zout en vet, maar wat als het echte gevaar niet in ons eten zit, maar in alles eromheen? Een internationale groep wetenschappers luidt nu de noodklok: synthetische chemicaliën die overal in ons huidige voedselsysteem zitten, richten grote schade aan.

Het gaat om vier chemische families die je elke dag ongemerkt tegenkomt: ftalaten en bisfenolen (plastic toevoegingen in verpakkingen), pesticiden en PFAS. De totale gezondheidskosten worden geraamd op tot wel 2,2 biljoen dollar per jaar. Dat is ongeveer gelijk aan de winst van de honderd grootste beursgenoteerde bedrijven ter wereld. En dat is nog zonder het merendeel van de ecologische schade mee te rekenen.

Dat is nog niet alles: bij aanhoudende blootstelling aan hormoonverstorende stoffen zoals bisfenolen en ftalaten kunnen er 200 tot 700 miljoen minder baby's geboren worden tussen 2025 en 2100. Ook worden de stoffen gelinkt aan kanker, cognitieve problemen en obesitas.

De waarschuwing komt van tientallen experts van onder meer Boston College, Duke University en de University of Sussex. Professor en kinderarts Philip Landrigan noemt het rapport een wake-upcall. Volgens hem is chemische vervuiling inmiddels net zo bedreigend als klimaatverandering. Hij ziet het dagelijks terug in de spreekkamer: kinderen die minder te maken hebben met infectieziekten, maar juist kampen met een explosie aan niet-overdraagbare aandoeningen, van leerproblemen tot obesitas en diabetes. “Deze chemicaliën beschadigen het ontwikkelende brein”, zegt hij. “Ze maken kinderen minder scherp, minder creatief.”

Sinds de jaren vijftig worden er meer dan 200 keer zoveel chemische producten gemaakt. Inmiddels zijn er ruim 350.000 synthetische stoffen op de markt. Slechts een fractie daarvan wordt goed getest voor gebruik. Veel te laat ontdekken we soms dat een stof giftig is.

En het engste? Volgens Landrigan zijn de vier onderzochte groepen chemicaliën nog maar het topje van de ijsberg. “Wat me echt doodsbang maakt, zijn de duizenden chemicaliën waaraan we dagelijks worden blootgesteld zonder dat we er iets van weten. En totdat er één stof aantoonbaar iets ernstigs veroorzaakt, zoals kinderen die met ontbrekende ledematen worden geboren, zullen we onszelf er gedachteloos aan blijven blootstellen.”

Bron: The Guardian