Haaiengebit naar de filistijnen door klimaatverandering

Haaien staan bekend om hun eindeloze voorraad messcherpe tanden: zodra er eentje uitvalt, groeit er meteen een nieuwe. Maar nieuw onderzoek laat zien dat zelfs deze dodelijke wapens niet bestand zijn tegen klimaatverandering. Door verzuring van de oceanen worden de tanden brozer en gevoeliger voor schade.

“Haaientanden bestaan uit sterk gemineraliseerde fosfaten, maar zijn toch kwetsbaar voor corrosie onder toekomstige verzuringsscenario’s,” zegt bioloog Maximilian Baum van de Heinrich Heine Universiteit Düsseldorf in Frontiers in Marine Science. “Het zijn hoogontwikkelde wapens die gemaakt zijn om vlees te snijden, niet om oceaanzuur te weerstaan. Onze resultaten laten zien hoe kwetsbaar zelfs de scherpste wapens van de natuur zijn.”

Voor hun studie verzamelden onderzoekers meer dan 600 uitgevallen tanden van zwartpuntrifhaaien in een aquarium. Zestien daarvan werden acht weken ondergedompeld in water met verschillende zuurgraden: de huidige oceaanwaarde van pH 8,1 en een verwachte toekomstige waarde van 7,3. “Dit onderzoek begon als een bachelorproject en groeide uit tot een peer-reviewed publicatie. Het is een prachtig voorbeeld van wat studentonderzoek kan opleveren,” zegt hoogleraar Sebastian Fraune, mede-auteur van de studie.

De resultaten liegen er niet om: de tanden in zuurder water vertonen scheuren, gaten en duidelijke aantasting. “We zagen zichtbare schade zoals barsten en gaten, meer corrosie aan de wortel en structurele verzwakking,” aldus Fraune.

Levende haaien zijn mogelijk in staat om hun tanden te herstellen, maar dat kost energie. Zeker omdat rifhaaien permanent met open bek zwemmen en hun tanden dus constant in aanraking komen met zeewater. “Zelfs gematigde dalingen in pH kunnen gevoelige soorten treffen met tragere tandvervanging, of juist op termijn een stapeling van schade veroorzaken,” legt Baum uit.

Zijn boodschap is duidelijk: “Het behouden van de huidige oceaan-pH is cruciaal voor de overleving van roofdieren. Het is een herinnering dat klimaatverandering doorwerkt in alle hoeken van voedselketens en ecosystemen.”

Bron: Frontiers in Marine Science