The Economist: Trump probeert critici de mond te snoeren. Dat gaat hem niet lukken

Donald Trump doet er alles aan om zijn critici te laten zwijgen, maar volgens The Economist is hij gedoemd te mislukken. De Amerikaanse president heeft de afgelopen maanden verschillende pogingen gedaan om media en opiniemakers aan banden te leggen. Zo probeerde hij komiek Jimmy Kimmel van de buis te krijgen, spande hij rechtszaken aan tegen onder meer de New York Times en Wall Street Journal, en stuurde hij zijn bondgenoten eropuit om invloed te kopen in sociale media als TikTok.

Deze acties maken deel uit van een bredere strijd tegen de vrije pers. Trumps motief lijkt minder voort te komen uit politieke overtuigingen dan uit persoonlijke behoefte aan aandacht en bewondering. Zijn team zet alles op alles om de berichtgeving te sturen, via intimidatie, dreigementen en juridische procedures. Grote media, zoals CBS en Disney, krijgen te maken met miljoenenclaims en bedreigingen rond hun licenties.

Vooral dagbladen zoals The New York Times, Wall Street Journal en Washington Post ondervinden de volle kracht van Trumps intimidatiecampagne. De president heeft deze gerenommeerde uitgaven niet alleen aangeklaagd voor miljoenen dollars wegens vermeende laster, maar stuurt ook zijn advocaten eropuit om journalisten persoonlijk onder druk te zetten. Deze systematische vervolging van kwaliteitsjournalistiek vormt het hart van zijn strategie om kritische berichtgeving de kop in te drukken. Door dagbladen financieel uit te putten met dure rechtszaken en hun journalisten te intimideren, hoopt Trump een afschrikwekkend effect te creëren dat andere media zal aanzetten tot zelfcensuur.

Toch laten Amerikanen en media zich niet zo makkelijk intimideren. Jimmy Kimmel is inmiddels weer op televisie en de rechtszaak tegen de New York Times werd door de rechter afgewimpeld. Bovendien is de Amerikaanse mediamarkt groot en gefragmenteerd, waardoor een volledige overname onmogelijk lijkt. Nieuwe platforms, alternatieve podcasts en onafhankelijke nieuwskanalen blijven opduiken. De invloed van televisie neemt af, en social media zijn zo divers dat geen enkele eigenaar alles kan controleren.

Dat betekent niet dat de democratie veilig is. De voortdurende polarisatie en het succes van extreme, op sensatie gerichte media maken het steeds moeilijker om gezamenlijk tot feiten en goed bestuur te komen. Toch blijft The Economist hoopvol: Trumps poging om de vrije meningsuiting te onderdrukken zal stranden, al blijft de verdeeldheid een zorg voor de toekomst van Amerika.