Autistische muizen symptoomvrij na revolutionaire behandeling

Autisme en epilepsie hebben meer met elkaar gemeen dan je zou denken. Wetenschappers van Stanford Medicine ontdekten dat overactiviteit in een specifiek hersengebied bijdraagt aan epileptie-aanvallen en de typische kenmerken van autismespectrumstoornissen. Het lijkt zelfs mogelijk om deze symptomen terug te draaien.

Het gaat om de thalamische reticulaire kern (TRN), een soort poortwachter die bepaalt welke zintuiglijke prikkels vanuit de thalamus de hersenschors bereiken. “We hebben laten zien dat dit gebied een sleutelrol speelt in gedrag dat lijkt op autisme”, zegt hoofdonderzoeker John Huguenard, hoogleraar neurologie en neurowetenschappen.

Bij labmuizen met autisme-achtige trekken zagen de onderzoekers dat dit hersengebied overactief werd bij prikkels zoals licht of een luchtstootje, maar ook tijdens sociale interacties. De overactiviteit veroorzaakte zelfs spontane aanvallen, wat een directe link legt met epilepsie, een aandoening die veel vaker voorkomt bij mensen met autisme.

Het team was in staat de symptomen bij muizen terug te draaien met medicijnen die de activiteit in de TRN onderdrukten. Een van die middelen, het experimentele anti-epilepsiemedicijn Z944, bleek effectief tegen verhoogde prikkelgevoeligheid, repetitief gedrag en sociale terugtrekking. “Dat wijst erop dat de mechanismen achter autisme en epilepsie deels overlappen”, zegt onderzoeker Sung-Soo Jang.

De onderzoekers testten ook een innovatieve techniek waarbij hersencellen genetisch worden aangepast zodat ze reageren op speciaal ontworpen medicijnen (DREADD-technologie). Daarmee konden ze niet alleen de symptomen bij autistische muizen onderdrukken, maar ook autisme-achtig gedrag opwekken bij gezonde muizen door dit hersengebied extra te activeren.

Alles wijst erop dat de TRN een hoofdrol speelt bij autisme, al waarschuwen de onderzoekers ervoor dat het hier om een muismodel gaat en eerst klinische studies bij menselijke proefpersonen moeten worden uitgevoerd.

De bevindingen, gepubliceerd in vakblad Science Advances, maken van de thalamische reticulaire kern een veelbelovend nieuw doelwit voor toekomstige behandelingen van autisme. Dat zou volgens Huguenard “een heel nieuw pad kunnen openen voor therapieën waar grote behoefte aan is.”

Bron: Eurekalert Science Advances