Een veelgebruikt medicijn tegen zenuwpijn en epilepsie, gabapentine, vergroot mogelijk het risico op dementie en geheugenproblemen. Dat blijkt uit een grootschalig Amerikaans onderzoek naar 26.000 patiënten met chronische lage rugpijn.
Bij mensen die zes of meer keer gabapentine voorgeschreven kregen, was het risico op dementie 29 procent hoger dan gemiddeld. Het risico op milde cognitieve stoornissen (MCI), zoals vergeetachtigheid of concentratieproblemen, steeg zelfs met 85 procent binnen tien jaar.
Opvallend: vooral mensen tussen de 35 en 49 jaar leken kwetsbaar. Ook gold: hoe meer van het middel mensen namen, hoe groter het risico. De onderzoekers, verbonden aan Case Western Reserve University en Arizona State University, benadrukken dat er geen direct oorzakelijk verband is aangetoond, maar roepen artsen op alert te zijn. “Artsen zouden het cognitief functioneren van patiënten die gabapentine gebruiken goed moeten monitoren”, aldus de onderzoekers.
Minder verslavend
Gabapentine, ook wel bekend onder merknamen als Neurontine, wordt steeds vaker voorgeschreven omdat het minder verslavend is dan opioïden. Toch kent het medicijn ook bijwerkingen, waaronder extreme stemmingswisselingen en allergische reacties.
Eerdere onderzoeken kwamen tot wisselende conclusies over het risico op dementie. Mogelijk is het effect alleen zichtbaar bij specifieke patiëntgroepen, zoals mensen met chronische rugklachten. Gabapentine beïnvloedt namelijk de signaaloverdracht tussen hersencellen, een mechanisme dat verlichting biedt bij pijn of epilepsie, maar mogelijk ook schadelijk is voor hersenverbindingen op de lange termijn.
De onderzoekers hopen dat hun studie aanzet tot verder onderzoek naar de precieze rol van gabapentine in de ontwikkeling van dementie.