Goed nieuws: jongere generaties lopen minder risico op dementie

Wetenschap
dinsdag, 03 juni 2025 om 15:27
anp 489490065 1
Mooi nieuws uit de wetenschap: de jongere generaties hebben op dezelfde leeftijd minder kans op dementie dan hun ouders of grootouders. Dat blijkt uit een grootschalig internationaal onderzoek dat werd gepubliceerd in het vakblad JAMA Network Open. Vooral bij vrouwen is deze afname zichtbaar, met name in Europa en Engeland.
Onderzoekers van de Universiteit van Queensland analyseerden gegevens van meer dan 62.000 mensen van 70 jaar en ouder. Deze data kwamen uit drie grote langlopende onderzoeken uit de VS, Engeland en andere delen van Europa. De deelnemers werden opgedeeld in acht generaties en zes leeftijdsgroepen. Aan de hand van onder meer cognitieve tests en dagelijkse vaardigheden werd vastgesteld of iemand waarschijnlijk dementie had.
Zoals verwacht steeg de kans op dementie met de leeftijd in alle regio’s, maar opvallend was dat bij eenzelfde leeftijd mensen uit recentere generaties duidelijk minder vaak dementie hadden. Zo had in de VS 25,1 procent van de mensen van 81–85 jaar uit de generatie 1890–1913 dementie, tegenover slechts 15,5 procent van de generatie 1939–1943.
Vooral vrouwen lijken hiervan te profiteren. Volgens de onderzoekers kan dit deels worden verklaard door betere toegang tot onderwijs voor vrouwen in de 20e eeuw. Economische factoren, zoals veranderingen in het bruto binnenlands product (bbp), bleken nauwelijks van invloed op het resultaat.
Hoopgevende resultaten
De uitkomsten bieden hoop, maar de onderzoekers zijn ook realistisch. “De totale ziektelast zal blijven stijgen omdat we ouder worden en er bestaan nog steeds grote verschillen tussen regio’s, geslacht en opleidingsniveau,” zegt Dr. Sabrina Lenzen, mede-auteur van het onderzoek.
Ook andere experts noemen de studie bemoedigend. “Het aantal mensen met dementie neemt nog steeds toe door de vergrijzing, maar dit onderzoek laat zien dat je risico kleiner is als je tot een jongere generatie behoort,” aldus prof. Tara Spires-Jones van de Universiteit van Edinburgh.
De daling is waarschijnlijk te danken aan betere levensomstandigheden: van verplichte scholing en rookverboden tot betere behandeling van hartziekten, diabetes en gehoorproblemen, allemaal factoren die invloed hebben op het risico op dementie.
Toch is er voorzichtigheid geboden. Volgens prof. Tom Dening van de Universiteit van Nottingham is het niet vanzelfsprekend dat deze positieve trend zich voortzet. “Veel gezondheidsverbeteringen die effect hebben op dementie, zijn al doorgevoerd”, waarschuwt hij.
Alzheimer’s Research UK roept de overheid dan ook op om te investeren in preventie, omdat bijna de helft van de gevallen voorkomen of uitgesteld kan worden.