Mogelijk kan dit bekende vaccin de kans op dementie met 20 procent verlagen

Vaccins redden jaarlijks miljoenen levens door infectieziekten als difterie, tetanus, griep, mazelen en Covid-19 te voorkomen. Maar hun werking zou weleens veel verder kunnen gaan. Nieuw onderzoek in het toonaangevende tijdschrift Nature wijst erop dat het gordelroosvaccin het risico op dementie tot wel 20 procent kan verlagen.

De studie maakte gebruik van een beleidswijziging in Wales in 2013, waarbij mensen geboren op of na 2 september 1933 in aanmerking kwamen voor het gordelroosvaccin, terwijl iets oudere leeftijdsgenoten dat niet kregen. Zo ontstonden twee vergelijkbare groepen, zonder dat iemand bewust bescherming werd onthouden.

Uit analyse van gezondheidsdata over zeven jaar bleek dat gevaccineerden minder vaak dementie ontwikkelden, vooral vrouwen. Het verschil liep op tot 20 procent. Hoe dat precies werkt, is nog onbekend. Mogelijke verklaringen zijn dat het vaccin het varicella-zostervirus (dat gordelroos veroorzaakt en mogelijk dementie verergert) direct tegengaat of dat het immuunsysteem een ‘getrainde immuniteit’ opbouwt die ook hersenaandoeningen helpt voorkomen.

Dementie is wereldwijd een groeiend probleem. In de VS verdubbelt het aantal nieuwe gevallen naar verwachting van een half miljoen in 2020 tot 1 miljoen in 2060. Alzheimer is de meest voorkomende vorm, maar huidige medicijnen hebben slechts beperkt effect.

Hoewel de resultaten hoopgevend zijn, is meer onderzoek nodig. De gouden standaard zou een grootschalige, dubbelblinde, placebo-gecontroleerde studie zijn om het effect van het vaccin rechtstreeks te meten.

Wetenschappers benadrukken dat innovatie soms vraagt om het loslaten van oude theorieën. Vaccins als preventiemiddel tegen hersenziektes zijn zo’n onontgonnen pad dat mogelijk nieuwe deuren opent in de strijd tegen dementie.

Bron: Science Alert