Sommige mensen vergeten nooit een gezicht: zo doen ze dat

Iemand zwaait naar je en jij hebt geen idee wie het is. Het overkomt bijna iedereen weleens. Maar sommige mensen hebben daar dus nooit last van: die onthouden ieder gezicht dat ze ooit zijn tegengekomen. Hoe ze dat doen? Door slimmer te kijken.

“Hun vaardigheid is geen trucje dat je kunt leren”, zegt psycholoog James Dunn van de University of New South Wales in Sydney. “Het is een automatische vaardigheid om op te pikken wat een gezicht uniek maakt.”

Dunn en zijn team wilden weten wat deze mensen precies zien. Ze gebruikten oogbewegingscamera’s om het kijkpatroon van 37 superherkenners en 68 gewone mensen te volgen terwijl ze naar gezichten keken op een scherm.

Met die gegevens reconstrueerden ze waar en hoe lang elke deelnemer keek en voedden ze die informatie aan een AI die gezichten kon vergelijken. Als de AI werd getraind met de kijkpatronen van super-recognizers, bleek die beter in staat om te bepalen of twee foto’s van dezelfde persoon waren dan wanneer de AI de data van doorsnee proefpersonen gebruikte.

Volgens Dunn wijst dit erop dat de basis van het verschil al heel vroeg in de hersenverwerking ligt, “op het niveau van de oogbewegingen en zelfs de netvliescodering”.

Eerder onderzoek van zijn groep liet al zien dat superherkenners gezichten niet als geheel zien, maar als een soort puzzel: ze verdelen een gezicht in stukjes en zetten die daarna weer in elkaar tot één beeld. Zo letten ze meer op onderscheidende details – een wenkbrauwboog, de afstand tussen de ogen – dan op de algemene vorm.

“Het lijkt een beetje op een karikatuur”, zegt Dunn. “Door juist de meest opvallende kenmerken te benadrukken, wordt een gezicht makkelijker herkenbaar. Super-recognizers doen dat automatisch.”

Hun talent is dus grotendeels aangeboren. Dunn vermoedt dat er een sterke genetische component is en dat het vermogen om gezichten te onderscheiden evolutionair belangrijk was – niet alleen voor mensen, maar ook voor andere primaten.

Bron: Science Alert