Zo verwoestend is een nucleaire winter voor ons voedsel

Bij een kernoorlog denk je misschien dat vooral mensen in de buurt van de paddenstoelwolk gevaar lopen. Maar een nieuw onderzoek laat zien dat de gevolgen wereldwijd voelbaar zijn en dat onze voedselvoorziening er zwaar onder zou lijden.

Wetenschappers van Pennsylvania State University berekenden hoe de voedselproductie reageert op een zogenoemde nucleaire winter: een periode waarin enorme hoeveelheden roet en stof in de atmosfeer terechtkomen door explosies en vuurstormen. Dat blokkeert jarenlang zonlicht, waardoor planten massaal sterven.

Als ‘waarschuwingsgewas’ gebruikten de onderzoekers maïs, het meest geteelde graan ter wereld. Zo konden ze inschatten wat er met de landbouw als geheel zou gebeuren. Ze simuleerden 38.572 locaties onder zes verschillende oorlogsscenario’s, met roetuitstoot van 5 miljoen tot 165 miljoen ton.

Zelfs het minst erge scenario – een regionale kernoorlog waarbij 5,5 miljoen ton roet vrijkomt – zou de wereldwijde maïsproductie met 7 procent doen dalen. In het zwaarste scenario, een grootschalige oorlog met 165 miljoen ton roet, keldert de productie met maar liefst 80 procent.

En dat is nog niet alles. Kernexplosies produceren ook stikstofoxiden, die samen met het verwarmende roet de ozonlaag aantasten. Gevolg: veel meer schadelijke UV-B-straling aan het aardoppervlak, die plantweefsel beschadigt. Dat levert nog eens 7 procent extra productieverlies op. In totaal zou de wereldwijde maïsproductie dan 87 procent lager uitvallen, genoeg voor een ongekende wereldwijde voedselcrisis.

Het herstel duurt lang. Afhankelijk van de ernst van het conflict schatten de onderzoekers dat de maïsproductie er 7 tot 12 jaar over doet om terug te keren naar het oude niveau. Het zuidelijk halfrond zou sneller herstellen dan het noordelijk en gebieden rond de evenaar sneller dan de polen.

Toch is er iets wat we kunnen doen om de klap te verzachten. Door over te stappen op maïsvarianten die beter bestand zijn tegen kou en kortere groeiseizoenen, kan het verlies met zo’n 10 procent worden beperkt. Dat helpt, maar het blijft dweilen met de kraan open.

Het onderzoeksteam stelt daarom voor om alvast zaadcollecties klaar te hebben van gewassen die per regio het beste passen bij veranderde klimaatomstandigheden. Die kunnen de voedselproductie in de instabiele jaren na een ramp overeind houden, totdat infrastructuur en handel hersteld zijn.

Belangrijkste les: voorkomen is beter dan genezen. Een nucleaire winter is niet alleen een ramp voor mensen in de directe vuurlinie, maar voor de hele planeet en het zou onze voedselzekerheid voor jaren verwoesten.

En nee, voor wie het zich afvraagt: een nucleaire winter maakt de opwarming van de aarde niet ongedaan.

Bron: Science Alert