Corona- en griepvirus schudden slapende kankercellen wakker, vergroten kans op uitzaaiingen: 'Vuurtje dat weer oplaait'

Oud-kankerpatiënten lopen een verhoogd risico op terugkeer van de ziekte na besmetting met het corona- of griepvirus. Dat blijkt uit nieuw internationaal onderzoek, vandaag gepubliceerd in het gezaghebbende tijdschrift Nature. Een COVID-19-infectie kan slapende kankercellen activeren, en dan vooral in de longen. Dit vergroot de kans op uitzaaiingen en het overlijden aan kanker.

“Ze hadden in de eerste twee jaren drie keer meer kans om aan hun kanker te overlijden als ze COVID kregen”, zegt epidemioloog Roel Vermeulen van Universiteit Utrecht, die het onderzoek in Europa leidde.

Kankercellen kunnen jarenlang in ruststand blijven, zonder klachten of zichtbare ziekte. Maar volgens de onderzoekers kunnen luchtweginfecties zoals griep en COVID-19 deze cellen plots activeren. “Slapende kankercellen zijn als smeulende resten van een verlaten kampvuur en luchtwegvirussen zijn als een sterke wind die de vlammen opnieuw aanwakkert”, aldus onderzoeker James DeGregori van het University of Colorado Cancer Center.

In experimenten met muizen bleek dat infectie met het coronavirus of een griepvirus leidde tot een explosieve groei van slapende borstkankercellen in de longen. “Het aantal werd meer dan 100 keer zo groot”, zegt DeGregori.

Vermeulen analyseerde patiëntgegevens uit het Verenigd Koninkrijk en zag hetzelfde patroon. “We bestudeerden mensen die kanker hadden gehad en keken of ze na een COVID-infectie vaker stierven aan kanker. Dat bleek het geval, vooral in het eerste jaar na besmetting”, legt Vermeulen uit.

De boosdoener lijkt het ontstekingseiwit IL-6 te zijn, dat een sleutelrol speelt in het ‘wakker maken’ van de kankercellen. IL-6 is al doelwit van behandelingen bij ernstige COVID-patiënten.

Vervolgonderzoek, mede gefinancierd door KWF Kankerbestrijding, moet nu uitwijzen of dit risico ook geldt voor andere vormen van kanker en of vaccinatie bescherming biedt.

Bron: Universiteit Utrecht