‘Ik vond mezelf te jong om voor mijn 29e verjaardag een herseninfarct te krijgen, maar toch gebeurde het. Mensen beseffen niet dat dit iedereen kan overkomen."

Steeds meer jonge mensen worden getroffen door een beroerte. Wat zijn de nieuwste inzichten over oorzaak, risico’s en preventie?

Een beroerte verwacht je vooral bij oudere mensen, maar ongeveer 10 tot 15 procent van de gevallen gebeurt bij personen onder de 55, volgens Belgische en Nederlandse cijfers. Dit betreft jaarlijks duizenden jongvolwassenen. Je bloedgroep kan de kans iets vergroten.

Volgens neurologe Laetitia Yperzeele van het universitair ziekenhuis in Antwerpen zijn de risicofactoren bij oudere patiënten meestal klassiek: een hoge cholesterol, roken, diabetes of slagaderverkalking door een te hoge bloeddruk. Bij jonge mensen is dat vaak anders:

Daarnaast zijn drugsgebruik, het slikken van bepaalde medicatie zoals de anticonceptiepil, en erfelijke aandoeningen risicofactoren. Drugs zoals cocaïne of amfetamine kunnen leiden tot plotse bloeddrukstijgingen, wat een hersenbloeding kan uitlokken. De anticonceptiepil in combinatie met roken of overgewicht kan de kans op bloedklonters vergroten. Ook zwangerschap en bevalling verhogen het risico.

Dr. Depreitere: “Vrouwen die de pil gebruiken, hebben een licht verhoogde kans op een beroerte, vooral wanneer de pil oestrogeen bevat. Dat hormoon verhoogt – zeer miniem – het risico op klontervorming in het bloed. Daarom geven we jonge vrouwen na een beroerte het advies om geen anticonceptiepil met hormonen meer te gebruiken.”

Uit onderzoek blijkt dat de bloedgroep een beperkte rol speelt. Mensen met bloedgroep A hebben ongeveer 16 tot 18 procent meer kans op een beroerte vóór hun 60e, terwijl mensen met bloedgroep O circa 12 procent minder kans hebben. De risicostijging is beperkt, klassiekere factoren zoals hoge bloeddruk, diabetes, roken en overgewicht zijn veel doorslaggevender.

Recent onderzoek onder jongvolwassenen toont aan dat uitlokkende factoren zoals intensieve fysieke inspanning, drugsgebruik (ook cola en seksuele activiteit), koorts of griepachtige ziekte het risico significant kunnen verhogen. Het aantal jonge mensen met een beroerte neemt toe door meer voorkomende risicofactoren als roken, obesitas en ongezonde leefstijl.

Ben jij niet wat te jong om al een beroerte te hebben gehad?’ Nickie Maes (33) heeft de opmerking net iets te vaak moeten aanhoren. ‘Ik vond mezelf ook te jong om een week voor mijn 29e verjaardag een herseninfarct te krijgen, maar toch gebeurde het. Mensen beseffen niet dat dit iedereen kan overkomen.’

We hadden net een intervalrondje afgewerkt toen ik me plots erg duizelig voelde. Ik verloor de controle over de linkerhelft van mijn lichaam en zakte door mijn benen. Tegen de tijd dat mijn partner aankwam, gaf ik voortdurend over en raakte ik niet meer uit mijn woorden. Mijn man wist onmiddellijk dat dit een heel foute situatie was.’