De seizoenen op aarde zijn compleet in de war, ontdekken wetenschappers vanuit de ruimte

Wij hebben keurige data voor de seizoenen. We weten allemaal wanneer de winter ophoudt en de lente begint. Maar de natuur zelf houdt zich allang niet meer aan die regels. Volgens nieuwe satellietdata van de Universiteit van Californië kunnen zelfs twee gebieden op dezelfde breedtegraad een compleet verschillend seizoensritme hebben.

Biogeograaf Drew Terasaki Hart en zijn team doken in twee decennia aan satellietbeelden en maakten de meest gedetailleerde kaart ooit van de seizoenspatronen op aarde. Wat blijkt? Juist in gebieden die rijk zijn aan biodiversiteit lopen die ritmes verrassend vaak uit de pas. En dat is hoogstwaarschijnlijk geen toeval.

Wanneer twee naburige ecosystemen op verschillende momenten regen, warmte of zon krijgen, verandert dat de beschikbaarheid van voedsel en andere hulpbronnen. Planten gaan eerder of later bloeien, dieren kiezen andere momenten voor voortplanting. En zo kan één soort, gescheiden door niet meer dan een heuvel, uiteindelijk evolueren tot twee compleet verschillende varianten. Een natuurlijke schifting die je normaal gesproken pas na heel veel generaties opmerkt, maar die nu vanuit de ruimte zichtbaar wordt gemaakt.

Een herkenbaar voorbeeld ligt in Arizona. Phoenix en Tucson liggen maar een uurtje rijden uit elkaar, maar leven toch in een ander klimaatuniversum. Tucson krijgt z’n regen tijdens de zinderende zomermaanden, terwijl Phoenix pas in januari nat wordt. Dat verschil werkt door in alles wat groeit, bloeit en kruipt.

Nog opvallender: de vijf mediterrane klimaatsystemen – zoals Californië, Zuid-Australië, Chili en natuurlijk het gebied rond de Middellandse Zee – blijken een groeipiek te hebben die bijna twee maanden achterloopt op omliggende ecosystemen. Zelfs de koffieteelt in Colombia heeft een chaotisch ritme: boerderijen die maar één bergpas van elkaar liggen, kunnen oogstseizoenen hebben die zó uit elkaar lopen dat het lijkt alsof ze in tegengestelde hemisferen zitten.

En dan is er nog de Arctische kers op de taart: onverwacht actieve microben onder het zee-ijs, die mogelijk stikstof vastleggen en zo het hele mariene ecosysteem en zelfs de CO2-opname kunnen veranderen. Wetenschappers waarschuwen dat deze mini-organismen dringend in klimaatmodellen moeten worden opgenomen.

De boodschap van Terasaki Hart is duidelijk: als we de toekomst van onze planeet willen begrijpen, moeten we af van het idee van één globale seizoenskalender. De aarde tikt op duizenden ritmes tegelijk. En misschien is het juist die grilligheid die haar zo ongelooflijk veerkrachtig maakt.

Bron: Science Alert