Werken verzwaringsdekens echt tegen stress? Dit zegt de wetenschap

Ze worden gepromoot als hét wapen tegen slapeloze nachten en stress. Bekende Nederlanders, Hollywoodsterren en influencers zweren erbij: de verzwaringsdeken. Zo’n zware deken, gevuld met glasparels of plastic korrels, belooft rust, ontspanning en een betere nachtrust. Maar klopt dat wel, of betalen we vooral veel geld voor een placebo?

Therapeuten gebruiken verzwaringsdekens al sinds de jaren ’70 om kinderen met autisme of volwassenen met prikkelverwerkingsstoornissen te kalmeren. Pas in de jaren ’90 kwamen ze op de consumentenmarkt en de echte doorbraak volgde in 2018, toen Time Magazine de deken uitriep tot een van de “beste uitvindingen” van dat jaar. Sindsdien zijn ze een vast onderdeel van het wellness-repertoire geworden, vooral voor de “casual anxious”: mensen die worstelen met de druk van het moderne leven.

Het idee klinkt simpel en aantrekkelijk. Door het gewicht – vaak zo’n 10% van je eigen lichaamsgewicht – ervaar je zogenaamde 'diepe-druk-stimulatie'. Dat voelt als een constante, zachte omhelzing en zou stress verminderen.

Onderzoek geeft echter een genuanceerder beeld. Studies onder psychiatrische patiënten met depressie, angst of ADHD laten zien dat dekengebruik kan helpen bij slapeloosheid en spanning. Zo meldde 63% van de deelnemers minder angst na vijf minuten onder een verzwaringsdeken. Maar: dit ging om mensen met serieuze mentale gezondheidsproblemen, niet om de doorsnee gebruiker die via Instagram een deken koopt.

Bij gezonde mensen zijn de positieve effecten nauwelijks bewezen. Bovendien voldoet de helft van het beschikbare onderzoek niet aan de kwaliteitseisen die nodig zijn om harde conclusies te trekken.

Dat betekent niet dat de dekens nutteloos zijn. Ploegendienstmedewerkers of mensen die overdag moeten slapen, zoals zorgpersoneel of piloten, kunnen er baat bij hebben. En zelfs als het vooral een placebo-effect is: als jij er rustiger door slaapt, is dat winst.

Wel zijn er risico’s. Voor kinderen, mensen met ademhalingsproblemen of claustrofobie wordt het gebruik afgeraden.

Kortom: verzwaringsdekens zijn geen wondermiddel, maar voor sommigen wel een geruststellende aanvulling op gezonde slaapgewoonten. Of je bereid bent ruim honderd euro neer te leggen voor wat misschien vooral een dure knuffel is, blijft een persoonlijke afweging.

Bron: Science Alert