Stelen armen meer – of vallen hun misdaden meer op?

Rijke én arme mensen stelen, maar vaak op een andere manier en met andere motieven. Armere mensen zijn oververtegenwoordigd bij klassieke vermogensdelicten als inbraak, autodiefstal en straatroof, die ook vaker in armere wijken worden geregistreerd en vervolgd. Rijke mensen stelen relatief vaker “wit”: via belastingontwijking, fraude, kartelafspraken – en, steeds vaker zichtbaar, gewoon bij de zelfscan-

Onderzoek laat zien dat armoede en relatieve achterstelling de kans op diefstal en geweld vergroten: wie zich structureel achtergesteld voelt, survey dat huishoudens met meer dan 100.000 dollar inkomen ruim twee keer zo vaak toegeven bij de zelfscan bewust niet alles af te rekenen dan mensen onder de armoedegrens. In een veelgeciteerde oudere studie shopliftten hogere inkomens ongeveer 30 procent vaker dan lagere.tandfonline+3​

De vraag “wie steelt meer” zegt dus vooral iets over waar de spotlight staat. Arme daders halen vaker de politiecijfers, rijke daders duiken eerder op in accountantsrapporten en rechtszaken tegen witteboordencriminaliteit. Wie alleen naar zichtbare straatcriminaliteit kijkt, concludeert dat armen meer stelen. Wie óók fiscale trucs, sjoemelende topbestuurders en ‘gratis boodschappen’ bij de zelfscan meetelt, ziet dat de rijken minstens een stevige inhaalslag hebben gemaakt. En als ze stelen, gaat het om veel grotere bedragen